Spiel 2015 Preview

Geschreven door Enrico van Kessel, Rogier van Vugt en Ronald Hoekstra

Update: 3 oktober 2015


Tijdens Spiel zullen er weer vele nieuwe spellen uitkomen. De verwachting is dat het er wel eens meer dan 800 kunnen zijn. Te veel om hier allemaal te bespreken. Bovendien zijn er al diverse andere websites die een keurig overzicht bijhouden. Daarom hebben we er dit jaar voor gekozen om ieder een select rijtje te maken van spellen die onze persoonlijke interesse hebben gewekt. Naarmate Spiel dichterbij komt, zullen we het verder aanvullen.

Persoonlijk lijstje van Enrico


Enrico is vooral een liefhebber van de zogenaamde Eurogames. Daarbij blijft de speelduur beperkt tot ongeveer anderhalf uur, zodat er wel enige diepgang mogelijk is maar het geen verhaal zonder einde gaat worden. Strategie is gewenst, maar een zekere factor geluk is geen probleem. Het zal je dan ook niet verbazen dat je veel van dit type spellen in zijn lijstje ziet staan. Voor de afwisseling zijn ook kortere spellen en kaartspellen erg welkom.

Minerva (OKAZU Brand)

De Japanse spellen doen het ieder jaar beter op Spiel. Het artwork is vaak bijzonder en of je dat mooi vindt, blijft een kwestie van smaak. Mij heeft het in ieder geval nog nooit geïnspireerd om een uitgebreid bezoek te brengen aan deze stands. Later heb ik alsnog enkele van de spellen gespeeld en dan blijken deze toch wel de moeite waard te zijn. Reden genoeg om nu eens wél wat beter te kijken naar de spellen achter het artwork. Minerva van OKAZU Brand is zo’n spel. Thematisch is het zeker niet uniek: in de tijd van de Romeinen krijg je de opdracht om een stad welvarend te maken en daarmee de godin Minerva tevreden te stellen. Je moet je daartoe 3 soorten bouwwerken neerzetten: militair, cultureel en religieus. Dit kost allemaal geld en grondstoffen en daarmee moet je dus zuinig omspringen. En wat is een stad zonder inwoners? Precies: je moet dus ook nog woonwijken bouwen om de andere bouwwerken niet zinloos te laten zijn. Minerva is geschikt voor 1 tot 4 spelers vanaf 10 jaar en duurt 60-90 minuten. Lang genoeg om enige diepgang in het spel te verwachten.

Floating Market (Eagle-Gryphon Games)


Soms is het lekker om je even te ontspannen met een kort, luchtig spel. Floating Market van Eagle-Gryphon Games zou zo’n spel kunnen zijn. Het duurt ongeveer 40 minuten en in die tijd probeer je om vruchten te verzamelen van diverse marktkramen en extra eigenschappen te verkrijgen bij gebouwen. Dit doe je door een combinatie van workerplacement en dobbelen met diverse soorten dobbelstenen (d4 t/m d12). Iedere beurt doet iedere speler één van zijn dobbelstenen in een verzameling, waarna met behulp van deze dobbelstenen bepaald wordt welke marktkraam vruchten levert. Geluk speelt zeker een rol, maar het inschatten van je kansen is ook belangrijk. Mede daardoor is het spel geschikt voor spelers vanaf 13 jaar.

Mombasa (Eggertspiele)


We verplaatsen ons naar het Afrika van de 19e eeuw. Je bent een investeerder in deze nieuwe economie en probeert jouw rijkdom te vergroten in lucratieve handelsmaatschappijen in diverse steden. Door levering van produkten van jouw plantages krijg je aandelen in de maatschappijen, maar de waarde van de handelsmaatschappijen hangt vooral af van de handelsposten die je over heel Afrika opricht. En daarmee moet je niet te lang wachten, anders is de concurrentie je voor. Door de vele strategische mogelijkheden is Mombasa echt een spel voor veelspelers vanaf 12 jaar. De speelduur van 75-150 minuten (bij 2-4 spelers) sluit hier ook op aan.

Best Treehouse Ever (Green Couch Games)


Tussen een paar langere spellen door, maak je me bijna altijd blij met een korter kaartspel. Het liefst eentje waar toch wel een beetje pit in zit en de geluksfactor niet al te groot is. Best Treehouse Ever van Green Couch Games zou zo’n spel kunnen zijn. Gedurende het spel proberen de 2 tot 4 spelers een geweldige boomhut te bouwen met de meest fantastische ruimtes, speeltuigen en dergelijke. Maar je moet er wel voor zorgen dat de boom in evenwicht blijft, want als de boom omvalt, heb je niets meer aan al dat moois. Je geeft steeds kaarten door aan de andere spelers, dus je kunt er rekening mee houden wat nuttig is voor een andere speler en deze kaart zelf houden. Dat maakt het net een beetje tactischer dan een doorsnee tussendoortje. Desondanks kun je het in 20 minuten spelen.

Steam Time (Kosmos)


We gaan terug naar het jaar 1899 en de geschiedenis wordt herschreven. Op plaatsen als Stonehenge worden vreemde fenomenen waargenomen en ook de tijd is volkomen van slag. De vondst van een nieuwe kristalsoort maakt het mogelijk om met gigantische zeppelins grote afstanden af te leggen en zelfs door de tijd te reizen. Hierdoor ontstaat een wedloop op het verkrijgen van verloren gewaande kennis, verdwenen culturen en verborgen schatten. Tijdens dit spel proberen de 2-4 spelers zo’n anderhalf uur lang hun kristallen zo efficiënt mogelijk in te zetten om dat andere spelers te slim af te zijn. (+afbeelding)

Spirits of the Rice Paddy (APE Games)


Als je tijdens een spellendag weer eens een bordje nasi zit te eten, sta je er waarschijnlijk niet bij stil hoe lastig het is om rijst te verbouwen. Na het spelen van Spirits of the Rice Paddy kan je beeld wel eens totaal veranderd zijn. Het spel is een combinatie van worker-placement en kaartmanagement. Laten dat nu toevallig 2 spelmethodes zijn die mij aanspreken en dat is een goede reden om dit spel eens uit te proberen. Tijdens een spelronde wordt eerst het weer bepaald. De rijst moet tenslotte voldoende water hebben om te kunnen groeien. Daarna moeten ook de goden in een goed daglicht worden gesteld om de oogst verder te kunnen optimaliseren. Dit doe je door het uitspelen van handkaarten. In de volgende stap moet er gewerkt worden om nieuwe rijstvelden aan te kunnen leggen en onkruid te verwijderen. Gelukkig kun je daarbij de hulp van ossen en eenden inroepen, waardoor je minder arbeiders nodig hebt. Dan is het nog slechts een kwestie van oogsten en nieuwe rijst planten om de cirkel weer rond te maken. Het spel is geschikt voor 2-4 spelers vanaf 13 jaar en duurt ongeveer anderhalf uur.

Game of Trains (Brain Games)


Bij het korte kaartspel Game of Trains krijgt iedere speler een set treinwagons met daarop een nummer. Deze wagons worden van laag naar hoog op een rij gelegd. De bedoeling is om de wagons in de omgekeerde volgorde te krijgen, dus van hoog naar laag. Dit kun je doen door iedere beurt een kaart van de trekstapel te pakken en deze om te wisselen met een wagon uit jouw trein. De wagon die je uit jouw trein verwijdert, komt op tafel te liggen. Hierdoor komt een 2e optie beschikbaar: het gebruiken van de speciale eigenschap van die kaart. Je kunt daarmee bijvoorbeeld 2 wagons omwisselen en dan kan het een stuk sneller gaan. Game of Trains is geen zwaar strategisch spel, maar een luchtig kaartspel voor tussendoor.

Nippon (What’s your Game/Asmodee)


Twee jaar geleden ben ik een beetje afgeknapt op Madeira. Niet omdat het een slecht spel is, integendeel zelfs. Maar voor mij was het iets te gecompliceerd, een beetje over de top. Nippon wil ik wél weer een kans geven. De speelduur lijkt met 90 minuten wat korter te zijn en dat past beter in mijn straatje. Het spel speelt zich af tijdens de industriële revolutie in Japan. De 2-4 spelers (vanaf 12 jaar) voeren om beurten acties uit, waarbij ze nieuwe industrieën kunnen opzetten, het transportsysteem kunnen verbeteren of goederen kunnen versturen naar het buitenland. Wie denkt rijk te zullen worden komt bedrogen uit, want de acties kosten geld en daarmee moet je dus zorgvuldig mee om zien te gaan.

Grand Austria Hotel (Lookout Games)


De spelers leiden ieder een hotel en uiteraard probeer je zoveel mogelijk vooraanstaande gasten in je hotel te krijgen. Aan het begin van elk van de 7 rondes worden alle dobbelstenen gegooid en gesorteerd. Als je aan de beurt bent, mag je een gast uitkiezen en daarna moet je een dobbelsteen uitkiezen en de bijbehorende actie uitvoeren. Daarnaast kun je nog extra acties uitvoeren. Drie keer tijdens het spel vindt er een score plaats. Uiteraard is er voldoende staf om je hotel beter te laten draaien. Het ziet er allemaal weer gelikt uit en met een origineel thema. Zal het niet te veel solitair puzzelen worden? De twee tot vier spelers weten het na ongeveer 90 minuten.

Porta Nigra (Eggert Spiele)


Porta Nigra is een bouwspel dat zich afspeelt ten tijde van de oude Romeinen. In 2 (of 3) rondes probeer je zoveel mogelijk punten te verzamelen. Aan het eind van het spel worden punten gescoord voor verzamelde bouwkaarten, eindscore kaarten, voor je voorraad en tot slot voor diverse meerderheden. Elke beurt kies je een van je twee handkaarten en voert de acties die daarop staan uit. Daarna trek je een nieuwe kaart van je eigen trekstapel. Dit gaat net zolang door, totdat iedereen al zijn kaarten heeft uitgespeeld. Daarna vindt een score plaats en de volgende ronde kan beginnen. De plaats waar je je acties kunt uitvoeren is afhankelijk van de locatie van je bouwmeester. Het verplaatsen van je bouwmeester is uiteraard niet gratis. Dit spel draait dus vooral om timing. Hebben Kramer en Kiesling weer een meesterwerkje in elkaar gezet?

Dice City (Artipia Games)


Zoals de naam van het spel al zegt, is dit een dobbelspel. Elke speler heeft een bord met 5 rijen en 6 kolommen. Voor elke rij is er een (gekleurde) dobbelsteen. Deze worden aan het begin van de beurt gegooid en de dobbelstenen worden op de bijbehorende vakken gelegd. In elk van deze vakken staat een actie. Om beurten mogen de spelers de acties van hun dobbelstenen uitvoeren. De dobbelstenen kunnen in plaats daarvan ook gebruikt worden voor bepaalde andere acties. Met behulp van grondstoffen kunnen betere acties worden gekocht en op het bord worden gelegd. Daar kun je in volgende beurten van profiteren. Sommige acties zijn militair gericht. Daarmee kun je bandieten of andere spelers aanvallen/lastig vallen. Aangezien je aan het eind van je beurt alvast je dobbelstenen gooit voor de volgende ronde, kun je alvast wat nadenken over de volgende beurt. Is dit de nieuwe Machi Koro? Maximaal 4 spelers vanaf 14 jaar zijn er een uurtje mee zoet.

Persoonlijk lijstje van Rogier


Voor Rogier kan een spel niet lang en ingewikkeld genoeg zijn. Helaas is het vinden van andere liefhebbers van spellen van meer dan 4 uur wat lastig. Gelukkig komen er de laatste tijd wel degelijk behoorlijk ingewikkelde spellen van 2 à 3 uur uit. Hoewel zijn thematische voorkeur uit gaat naar de spellen uit de VS heeft hij een hekel aan geluksfactoren. Verwacht dus strategische diepgang en/of een Science Fiction of Fantasy thema in zijn lijst.

€urocrisis (Galgor)


Mocht je net zoals ik je al jaren aan het ergeren zijn aan zelf-verrijkende bankiers en de voor hun werkende politici, dan laat dit spel je even de zaken van de andere kant zien. Nu ben je zelf dus die bankier en leen je geld aan landen in financiële nood zodat zij de rente op je eerdere leningen kunnen betalen. Net zoals in het echt is het zeker niet de bedoeling Europa te ruïneren. Dat is puur een jammerlijke consequentie die weliswaar te voorkomen is, maar die je niet aan de winst in het spel helpt. En met een beetje geluk wordt er zo nog wat leuke infrastructuur naar je geprivatiseerd, want dat geeft op het eind van het spel de meeste punten. Mocht je op gegeven moment bang zijn voor de (door je tegenstanders) bewapende meute, dan kan je zelf wapens kopen. En als je het niet eens bent met de gevolgde politieke koers van de betrokken landen, dan lobby je gewoon voor iets anders. Het is zeker niet zo dat dit spel beweert een realistische visie op de eurocrisis weer te geven. Dat valt het best te zien, doordat het spel wordt gespeeld in 12 beurten (3 jaar met 4 jaargetijden). Daarna is het spel over, terwijl de echte euro crisis nog wel even zal duren.

Simurgh (NSKN games)


Simurgh is een werker en drakenrijder placement spel. Het spel heeft een bord met een stad en een junglegebied. De stad heeft vaste acties, terwijl de spelers verschillende soorten actievelden kunnen plaatsen in de jungle. De bedoeling is om draken te dresseren. Afgezien van het verzamelen van draken moet je je draken ook verbeteren en gebruiken om bijvoorbeeld delen van de jungle te verkennen. Het spel heeft 2 modes, een voor de familie en een voor experts. De beschrijving van dit spel klinkt erg goed, helaas is er nog nergens een plaatje van het spelmateriaal te vinden.

Discoveries (Ludonaute)


Van 1803 tot 1806 was de expeditie van Lewis en Clark op ontdekkingsreis door Noord Amerika. Het is altijd wat bijzonder dat er wordt geclaimd dat zij de eersten waren die het continent overstaken gezien dat er al duizenden jaren een inheemse bevolking leefde, maar het is zeker zo dat zij talloze gegevens over het landschap en de flora en fauna documenteerden voor de wetenschap. En daar gaat nu het spel Discoveries over. In het spel rol je met dobbelstenen, en kan je acties uitvoeren op basis van wat je hebt gegooid. Bovendien zijn er mogelijkheden om de uitkomst van die dobbelstenen aan te passen, en je kan neutrale dobbelstenen claimen en zelfs dobbelstenen van je tegenspelers.


De ontdekkingen die je kan doen staan op opdrachtkaarten. Verder heb je kaarten die verhalen in je dagboek voorstellen. Het gaat uiteindelijk om de punten die je met je ontdekkingen en reisverhalen behaalt.

Het spelmateriaal ziet er thematisch sterk uit en het lijkt dan ook een mooi sfeervol spel voor 2 tot 4 spelers. De verwachte speeltijd is ongeveer een uur.

The Great Dinosaur Rush (APE Games)


Om in de sfeer van ontdekkingen te blijven: The Great Dinosaur Rush is een spel dat gaat over de periode 1872 tot 1892. In die tijd werden in de VS grote vindplaatsen met dinosauriers gevonden en verschillende wetenschappers probeerden elkaar te snel af te zijn met het samenstellen van skeletten van nieuwe soorten dino’s. Hierbij werden veel onderhandse truken zoals het omkopen van gravers, diefstal van botten en spionage ingezet. En zo ook in het spel! Hoe beruchter je wordt geeft zelfs extra punten; tenzij je het meest berucht bent, want dan gaat die score van je puntentotaal af. Uiteindelijk verdien je je punten door skeletten aan musea te leveren. Hoe meer bijzonder het skelet is, dus het grootst, langst, meest gevaarlijk e.d., hoe meer punten. 2 tot 5 spelers graven en puzzelen ongeveer een uur lang. Ik denk niet dat het spel tijdens Spiel al te koop zal zijn.

The Producer: 1940-1944 (Apokalypse Inc)


En weer ongeveer een halve eeuw verder is het tijdperk van de legendarische Hollywood films. Met een erfenis van 2 miljoen dollar ga je in dit spel een filmstudio opzetten. Vervolgens koop je scripts, huur je acteurs en actrices in, en verzamelt zo de elementen waarmee je films kan maken. Met de opbrengst aan de kassa verdien je geld voor volgende films, maar de voornaamste punten moet je halen uit de Oscars die aan het eind van elk jaar worden vergeven. Het spel is behoorlijk uitgebreid. Ieder heeft een eigen speelbord met studiohallen en speciale gebouwen voor special effects, makeup en dergelijke. In principe speel je bij elke beurt een event kaart uit en plaats je een producent. Sommige event kaarten zijn echter wat krachtiger en dan kies je er voor om óf de kaart te spelen, óf een producent te plaatsen. Er zijn 6 beurten per speler per ronde die een jaar voorstelt. Verder is er een korte variant met 3 en een lange variant met 5 rondes. Vandaar ook de brede tijdsinschatting van 90 tot 180 minuten. Er kunnen 2 tot 4 spelers aanschuiven.

Persoonlijk lijstje van Ronald


Ronald heeft een brede smaak aan spelstijlen, van lang tot kort en van diepgaand tot eenvoudig. Zijn lijstje met titels voor Spiel zal een voorkeur hebben voor de wat kortere spellen met voldoende pit en de spellen met nieuwe of verrassende elementen.

Antarctica (Argentum Verlag)

Grondstoffen worden schaars, dus moeten we Antarctica wel gaan misbruiken. De (2 tot 4) spelers sturen wetenschappers, doen onderzoek en bouwen gebouwen en schepen op en rond Antarctica. De zon draait tegen de klok in rond Antarctica. De schepen in het gebouw waar de zon schijnt verplaatsen naar een ander gebied en doen daar hun actie. Dit gaat net zolang door, totdat een speler geen wetenschappers meer over heeft. Nu worden punten verdeeld per gebied, per onderzoek en voor de gebouwen. Je score is daarbij ook afhankelijk van de scores van de andere spelers. Uiteraard wint de speler die de meeste punten heeft gehaald. Dan ben je wel 1 tot 1,5 uur verder. In Antarctica zit je elkaar voortdurend in de weg en zul je niet altijd kunnen doen, wat je wilt.

Codenames (Czech Games Edition)

Een party woordspel. Is dat wel leuk? Vast wel, als het ontworpen is door Vlaada Chvatil. In Codenames spelen 2 teams tegen elkaar. Elk team heeft een Spymaster, die door het geven van aanwijzingen aan zijn team duidelijk moet maken welke 8 kaarten codenamen van spionnen uit het team zijn. Een aanwijzing bestaat altijd uit een woord en een getal. De teamleden mogen vervolgens kaarten aanwijzen. Zolang de goede kaarten worden aangewezen, mogen de teamleden verder gaan. Een spion van de tegenpartij, een onschuldige voorbijganger of de moordenaar eindigen echter de beurt. In het laatste geval verlies je zelfs direct het spel. Het team dat als eerste alle spionnen heeft gevonden, wint het spel. Meestal ben je dan ongeveer een kwartier verder. Genoeg tijd voor een revanche. White Goblin Games heeft een Nederlandse editie aangekondigd.

Peloponnes cardgame (Irongames)

Van het beschavingsspel Peloponnes verschijnt nu een kaartspelversie. Het spelverloop is niet heel erg veranderd. Spelers die het bordspel kennen, herkennen veel ervan in het kaartspel. Het spel is wellicht iets meer gestroomlijnd dan het bordspel en enkele elementen zijn veranderd. Je koopt tijdens het spel grond en gebouwen, die je beschaving verrijken. Ondertussen dreigen er enkele rampen, waartegen je je kunt proberen te beschermen. Wie het beste de balans weet te bereiken, wint na 8 ronden het spel. Maximaal 5 spelers zijn er een uurtje mee bezig.

Gold West (Tasty Minstrel Games)

Mijnbouw in het Wilde Westen voor 2 tot 4 spelers vanaf 12 jaar. Elke beurt heb je via een Mancala mechanisme de beschikking over enkele grondstoffen. Deze kun je vervolgens inzetten: punten scoren met behulp van goud, zilver en koper, investeringen doen, invloed op de kantoren uitoefenen die punten aan het eind van het spel opleveren en kampementen of dorpjes bouwen om aan nieuwe grondstoffen te komen en je gebied uit te breiden. Het spel eindigt na 12 (of 10 bij 4 spelers) beurten en duurt minder dan een uur. Wie scoort de meeste punten?

Air Alliance (Japon Brand)

Je bent de baas van een luchtvaartmaatschappij en probeert zoveel mogelijk passagiers over de wereld te vervoeren. Elke beurt heb je 3 acties beschikbaar om je vliegtuigen te verplaatsen en nieuwe passagiers te lokken. Omdat je niet voor alle vliegvelden landingsrechten hebt, zul je je bij allianties moeten aansluiten. Door acties van andere spelers kun je deze echter ook weer kwijtraken. De vliegvelden hebben een verschillend aantal start- en landingsbanen, waardoor je niet altijd op tijd kunt vertrekken. Als je zeker van het spel wilt zijn, kun je het voorbestellen bij Japon Brand. Een spel voor 2 tot 4 spelers vanaf 8 jaar en het duurt een ongeveer een uur.

Flick ‘em up (Pretzel Games)

In dit behendigheidsspel zijn de spelers cowboys en zijn de kogels schijfjes, die met de tik van een vinger worden weggeschoten. Maar niet alleen de kogels worden ge”flickt”, maar ook de cowboys worden op deze manier bewogen door het dorp, dat uit kartonnen gebouwen bestaat. De cowboys kunnen de gebouwen binnen gaan, waar voorwerpen kunnen worden gehaald of waar kan worden geschuild. Het doel van het spel is afhankelijk van het scenario dat wordt gekozen. Om een levenspunt te verliezen, moeten de cowboys echt “om” worden geschoten. Alleen raken is niet voldoende. Twee cowboys in een gebouw kunnen een duel met elkaar aangaan. Het spel is geschikt voor maximaal 10 spelers vanaf 7 jaar en je bent er zo’n half uur mee bezig. Je kunt zo zelf meespelen in een westernfilm.

Ships (Treefrog Games)

Martin Wallace komt weer met een economisch spel van zo’n 2 uur. Twee tot vijf spelers duiken in de geschiedenis van de scheepvaart. Het spel beslaat drie tijdperken, waarin je telkens moet kiezen voor handel of oorlog. Zodra al je schepen op het bord staan, kun je ze gaan verplaatsen. In het spel zijn er 6 soorten goederen. Je kunt deze goederen gebruiken om geld te verdienen of voor de speciale mogelijkheid die ze bieden. Ships is echt een spel voor liefhebbers, met een minimale geluksfactor. Een prachtig kijkje in de historie.

Hengist (Lookout Games)

Opnieuw komt Uwe Rosenberg met een twee-speler spel. Na Patchwork dus iets om naar uit te kijken. Het speelt zich af in Engeland, net na de Romeinse tijd. Dorpen langs de kust moeten worden geplunderd en uiteraard gaat het daarbij om de grootste opbrengst. Voordat de dorpjes echter bereikt worden, moet de route gevonden worden en dat gaat niet altijd even goed. De boot vaart verder langs de kust en een deel van het spelbord wordt telkens verplaatst. De acties van de spelers worden uitgevoerd door het inleveren van setjes kaarten. Spelers vanaf 8 jaar zijn ongeveer 20 minuten bezig.

My Village (Eggert Spiele)

Je zou kunnen zeggen dat My Village is Het Dorp - Het dobbelspel. Maar daar doe je het spel mee te kort. Je herkent uiteraard veel van de elementen uit Het Dorp, maar het is zeker geen eenvoudige dobbelversie. Elke beurt gooit de startspeler met een aantal witte en zwarte dobbelstenen. Om beurten kiezen de spelers twee van deze dobbelstenen en mogen een actie uitvoeren, die overeen komt met het totaal van deze twee dobbelstenen. Uiteraard zijn er nog mogelijkheden om de waarde van deze dobbelstenen aan te passen. De meeste acties kosten “tijd” en als je te veel tijd hebt verbruikt, sterft een van je dorpelingen. Voor elke zwarte dobbelsteen die je kiest, betaal je direct twee “tijd”. Met 2 tot 4 spelers vanaf 12 jaar ben je met dit dobbelspel toch meer dan een uur zoet. Ik ben erg benieuwd hoe dit dobbelspel zich verhoudt tot het bordspel.

They come unseen (Osprey Games)

They come unseen wordt gespeeld door maximaal 5 spelers, verdeeld over 2 teams: De NAVO tegen de Russen. De NAVO probeert met 2 onderzeeboten 4 Russische bases uit te schakelen. Uiteraard proberen de Russische oppervlakte schepen dat te voorkomen. Het spel is ontworpen door een Britse onderzeebootcommandant. De snelheid van de onderzeeboten wordt onder andere beperkt door de diepte van het water waar ze zich bevinden. Regelmatig moeten de onderzeeboten naar de oppervlakte komen om de batterijen op te laden met de dieselmotoren. De Russische boten moeten uiteraard ook tanken in de havens. Een gevaarlijke bezigheid als toevallig net die haven wordt aangevallen. Zeeslag voor gevorderden dus. Met dit intense spel ben je zo maar anderhalf uur of meer bezig. Het spel komt eind oktober uit, maar bij Spiel vindt een pre-release plaats.

Avonturenland (Haba)

Een avonturenspel van Kramer en Kiesling bij Haba? Wat een verrassing. Het is een spel voor 2 tot 4 spelers vanaf 10 jaar en zeer geschikt voor families. In drie kwartier is de winnaar bekend. Elke beurt trekken de spelers 2 kaartjes, die nieuwe zaken op het bord plaatsen. Daarna mogen avonturiers (elke speler heeft er 10) worden verplaatst: 1 avonturier 2 keer of 2 avonturiers 1 keer. Verplaatsen gaat in een rechte lijn en alleen naar rechts of naar beneden. Je kunt dus niet meer terug! Je kunt overwinningspunten verzamelen door gevaren te verslaan. Daar komt een dobbelsteen bij kijken. Afhankelijk welk van de 3 scenario’s er wordt gespeeld, verdien je aan het eind van het spel op een bepaalde manier punten. Ik ben benieuwd of het spel niet te “simpel” is.

Inhabit the earth (R&D Games)

De doos ziet er enigszins kinderachtig uit, maar het spel is dat zeker niet. De naam van de auteur Richard Breese zou al genoeg moeten zeggen. Het regelboek omvat maar liefst 11 pagina’s. De voorkant van de doos is trouwens een “remake” van Wildlife Adventure van Wolfgang Kramer. De spelers ontwikkelen dieren en “racen” daarmee in de zes continenten. Zodra in 2 van de 6 continenten de finish is bereikt, is het spel afgelopen en kan de score worden bepaald. Maximaal 4 spelers vanaf 14 jaar, doen daar zo anderhalf uur over.

Pandemic Legacy (Z-Man Games)

Het spel Pandemie is welbekend. Vind met elkaar 4 medicijnen uit, voordat de wereld overspoeld is met virussen. Een geweldig coöperatief spel. In navolging van Risk Legacy, komt er nu een Pandemic Legacy. Afhankelijk van de acties die je tijdens het spel doet of de gebeurtenissen die plaatsvinden, wordt het spel blijvend veranderd. Na enkele spellen heeft iedereen een verschillende editie van het spel. De opeenvolgende spellen vertellen nu veel meer een verhaal en zo gaat het nog meer leven. Het spel zal ook in het Nederlands uitkomen bij Bergsala Enigma. Maak je op voor het verscheuren van kaartjes, het plakken van nieuwe spelregels in het regelboek, het geven van namen aan personages…

Raptor (Matagot)

Een twee-speler spel van Bruno Cathala en Bruno Faidutti over dinosaurussen. Een velociraptor en haar vijf jonger worden opgejaagd door een team wetenschappers. De velociraptor probeert ten minste 3 jongen te redden in de jungle of alle wetenschappers uit te schakelen. De wetenschappers proberen de velociraptor uit te schakelen of ten minste 3 jongen te vangen. Er is twee jaar gewerkt aan dit kaart-gestuurde spel en het komt mooi op tijd om aan te sluiten bij de nieuwe film van Jurassic Park. Beide spelers hebben een eigen deck kaarten en spelen tegelijk een kaart uit. De laagste waarde mag de functie van de kaart gebruiken, de hoogste waarde mag het verschil in waarde voor beweging en gevechten gebruiken. Het klinkt als een listig half uur durend kaartspelletje voor spelers vanaf 10 jaar.

Bretagne (Placentia Games)

Een worker placement met een origineel thema: het bouwen van vuurtorens langs de Franse kust in de 19e eeuw. Grondstoffen, arbeiders en schepen zijn allemaal niet verrassend. Dan is er nog het weer dat roet in het eten kan gooien. Dat is ook al eerder gedaan. Is het meer van hetzelfde of is het toch weer een goede combinatie van bekende elementen? Het maakt mij in ieder geval nieuwsgierig. Maximaal vier spelers (vanaf 14 jaar) zijn toch algauw bijna 2 uur zoet met dit spel. Je kunt het spel voorbestellen met € 7,00 korting bij Post Scriptum Games.

New York 1901 (Blue Orange Games)

In New York 1901 bouwen de (2 tot 4) spelers wolkenkrabbers in New York. Met heel eenvoudige regels komen de spelers aan grond en bouwen daar gebouwen op. Deze gebouwen kunnen even zo gemakkelijk weer worden afgebroken om plaats te maken voor nieuwe gebouwen. De regels zijn van het niveau Ticket to Ride en dus zeer geschikt voor familiespelers vanaf 8 jaar. Toch zit er voldoende diepgang in het spel om het ook interessant te maken voor ervaren spelers. Het duurt nog geen uur, dus een revanche is zo gepland. Puzzelen, plannen en vergeet ook niet de lange termijn doelen die extra punten opleveren.

Barony (Matagot)

Barony is een spel van Splendor-ontwerper Marc André. Korte spelregels en snelle beurten kenmerken dit spel. Op een “Catan”bord bouwen de spelers dorpen en steden en zenden hun ridders op pad. Elke beurt kiezen de spelers een van zes acties: nieuwe ridders aannemen (je kunt er maximaal 7 op het bord hebben), maximaal 2 ridders verplaatsen naar een aangrenzend gebied (om eventueel te vechten), ridders vervangen door dorpen of kastelen, een dorp vervangen door een stad, stuur een ridder op expeditie (naar de rand van het spelbord) of lever minimaal 15 punten (verdiend tijdens gevechten) in om een rang te stijgen. Zodra iemand de hoogste rang bereikt, is de laatste beurt begonnen. Wie uiteindelijk de meeste punten heeft, wordt koning. Het spel ziet er in eerste instantie droog en abstract uit, maar dat schijnt heel erg mee te vallen. De speelduur van maar 45 minuten is opvallend. Dit spel wil ik zeker proberen.

Rumms (Kosmos)

Het spel bestaat al zo’n twee jaar als Cube Quest, maar nu komt Kosmos met een Duitse versie. Het wordt gespeeld op een soort muismatten. Beide spelers (of teams) hebben een leger van verschillende dobbelstenen. Deze mogen naar believen op de eigen speelhelft worden geplaatst en zelfs gestapeld. De koning moet in het afgebeelde kasteel worden geplaatst. Het doel is de koning van de tegenstander van het speelveld af te krijgen. Om beurten mag je een van je dobbelstenen met je vingers wegschieten. Alle dobbelstenen die van het speelveld afgaan, zijn uit het spel. Eindigt je dobbelsteen op de speelhelft van de tegenstander, dan moet hij gegooid worden, om te kijken of hij blijft liggen of gevangen wordt genomen. De kans hierop verschilt per dobbelsteen. Verder zijn er dobbelstenen met bepaalde functies, zoals extra rollen of het vastzetten van tegenstanders. Het spel duurt meestal een kwartiertje en geeft vooral veel plezier.

Starfighter (Ystari)

Een twee-speler ruimtegevecht spel van Ystari. Met een vloot ruimteschepen proberen beide spelers het moederschip van de tegenstander te vernietigen. Dit moederschip wordt weergegeven op de spelerborden. Daarop kunnen de speler kaarten spelen, die elkaar telkens half overlappen. Nadat beide speler gepast hebben, mag de speler die als eerste paste zijn bord nog verschuiven, waardoor de kolommen waarin de kaarten liggen anders tegenover die van de tegenstander komen te liggen. De vuurkracht wordt per kolom bepaald, waarna fighters worden afgedekt met schadefiches. Zijn alle fighters op een kaart afgedekt, dan wordt de kaart verwijderd, met als effect dat er mogelijk weer nieuwe schepen tevoorschijn komen! Deze vangen ook schade op. Als er geen fighters meer zijn om schade op te vangen, dan wordt er schade aan het moederschip toegebracht. Na een half uur is een van beide moederschepen vernietigd en de winnaar bekend. Een kaartspel met veel combinatiemogelijkheden.

Isle of Skye (Lookout Games)

Een tegellegspel voor 2 tot 5 spelers (vanaf 8 jaar) van de auteurs van Broom Service. In elk van de 6 rondes trekken de spelers 3 tegels. In het geheim bepalen ze welke tegel wordt afgelegd en wat de andere tegels waard zijn. Daarna mag iedereen 1 tegel van een andere speler kopen voor de aangegeven waarde. Het geld gaat naar die speler. Tot slot kopen de spelers die niet verkochte tegels voor de aangegeven prijs. Het geld gaat dan naar de bank. Daarna kunnen de tegels worden aangelegd aan het eigen kasteel. Aan het eind van elke ronde kunnen er punten worden gescoord. Op welke manier dat is, verschilt per spel. Spelers die achter (!) liggen op het scorespoor, krijgen elke ronde meer inkomen. Ik ben benieuwd of dit een Carcassonne concurrent kan worden.

Heavy Steam (GreenBrier Games)

In Heavy Steam besturen de spelers een soort robots, die aangedreven worden door stoom. Je bepaalt zelf waar deze stoom naartoe gaat, zodat je je robot kunt verplaatsen of wapens kunt gebruiken. Het spel is geschikt voor 2 tot 4 spelers, die in teams spelen. De robots worden vergezeld door infanterie en kanonnen. Uiteraard komen er de nodige dobbelstenen bij kijken, die niet alleen het succes van de schoten bepalen, maar ook de locatie van de schade. Met een gevecht ben je zomaar 2 uur bezig, maar kortere gevechten zijn mogelijk met lichtere robots.

Lignum (Mücke Spiele)

Je bent houthakker in de 19e eeuw. Hoe verdien je de komende twee jaar het meeste geld? Dit is een economisch spel voor gevorderde spelers. Het spelregelboek voor het basisspel is maar liefst 16 pagina’s lang, voorzien van veel afbeeldingen en voorbeelden. Daarnaast zijn er nog diverse varianten beschikbaar. Iedere speler heeft een eigen bordje, waarop grondstoffen, materialen en arbeiders worden verzameld. Uiteraard draait alles om houthakken en het verwerken, vervoeren en verkopen van het hout. Dit is het eerste spel van auteur Alexander Huemer dat wordt gepubliceerd. Zal het aan de verwachtingen voldoen?

Signorie (What’s your game?)

What’s your game? komt weer met een lekker pittig spel over invloedrijke families in de Italiaanse Renaissance van de hand van de auteur van Hyperborea en Kingsburg. Elk van de 7 rondes is er een pool van gekleurde dobbelstenen beschikbaar, waar iedereen om beurten een uit kiest. Elke kleur kun je maar eenmaal kiezen om in te zetten op een actie. Afhankelijk van de waarde van de dobbelsteen is dit gratis of moet je bijbetalen. Als je aan het eind van de ronde maximaal 13 dobbelsteenpunten hebt ingezet, krijg je een bonus. De kleur van de dobbelsteen bepaalt welke actie je kunt uitvoeren. Ga je voor politiek, de kerk of het leger? En natuurlijk kun je je dochters uithuwelijken. Alles om de machtigste familie te worden. Maximaal vier spelers zijn er maximaal twee uur mee bezig.

504 (2F Spiele)

Dit is het nieuwste project van Friedemann Friese en het mag niet ontbreken in dit overzicht. Met dit spel kun je maar liefst 504 verschillende spellen spelen met maximaal 4 spelers. Het spel bestaat uit 9 modules, die je naar believen kunt combineren. Een race, meerderheden, aandelen, productie, … Koppel de diverse modules en je hebt een ander spel met een spelduur variërend van 30 tot 120 minuten. Wat een prestatie als dit inderdaad gaat lukken. Ik kijk uit naar het resultaat. Maakt dit alle andere spellen overbodig?

Apollo XIII (Passport Game Studio)

Tot slot van mijn lijstje het coöperatieve spel Apollo XIII. Maximaal 5 spelers proberen de ruimtevlucht Apollo XIII tot een goed einde te brengen. Er is nog niet veel over het spel bekend, maar ik hoop dat het bij Spiel 2015 aanwezig is en dat de vlucht van Apollo XIII goed wordt naverteld in het spel.

Overzicht van uitbreidingen


Er komen natuurlijk ook weer de nodige uitbreidingen uit. Het onderstaande lijstje poogt niet compleet te zijn, maar geeft aan naar welke uitbreidingen onze aandacht uit gaat.

  • Galaxy Trucker: Missions, met ideeën uit het computerspel

  • Concordia: Salsa, met een nieuwe grondstof (zout) en nieuwe borden

  • Imperial Settlers: Atlanteans, met een nieuw volk

  • Peloponnes Box, met de oude uitbreidingen, een nieuwe uitbreiding en spelmateriaal voor 3 extra spelers

  • Castles of Mad King Ludwig: Secrets, bestaande uit drie modules, waaronder geheime gangen

  • Suburbia 5*, met 50 nieuwe gebouwen, een nieuwe grondstof en spelmateriaal voor een 5e speler

  • Abyss: Kraken, waarbij diverse nieuwe elementen aan het basisspel worden toegevoegd

  • Rokoko Erweiterung, die nieuwe werknemers toegevoegt, juwelen en een spelborduitbreiding

  • Carson City: Horses & Heroes, levert een rodeo, paarden, 3 nieuwe karakters en spelmateriaal voor een 6e speler

  • Colt Express: Horses & Stagecoach voegt een (3D) koets toe en natuurlijk paarden en gijzelaars en nieuwe rondekaarten en...

  • Russian Railroads: German Railroads, naast nieuwe spelersborden wordt de grondstof kolen toegevoegd

  • Legacy: Five families heeft maar liefst 105 nieuwe kaarten en een actiebord

  • Beasty Bar: New beasts in town kan ook zelfstandig worden gespeeld en voegt 12 nieuwe dieren toe

  • Heckmeck Extrawurm met nieuwe speelstukken en dobbelstenen

  • Ticket to Ride: UK & Pennsylvania heeft weer twee nieuwe mechanismes: techniek en aandelen

  • Camel Up: Supercup komt met 4 modules, waaronder een langere baan en een fotograaf

  • Orléans: Invasion zorgt voor 6 nieuwe scenario's, nieuwe gebouwen en nieuwe gebeurteniskaarten

  • Eclipse: Shadow of the Rift voegt nieuwe elementen, nieuwe technologieën en nieuwe spelersborden toe

  • Nations: Dynasties met 12 nieuwe nations en 2 nieuwe spelconcepten waaronder natural wonders


Funkenschlag - Die Aktiengesellschaft (2F-Spiele)

De laatste jaren zijn we gewend geraakt aan de uitbreidingen van Funkenschlag (Powergrid): een nieuw spelbord met daarbij een kleine aanpassing van de basisregels, zodat het nèt even anders speelt. Deze uitbreiding is echter totaal anders: geen spelbord met landkaart, maar aandelen. Deze kun je bovendien bij alle andere uitbreidingen ook gebruiken. Door de toevoeging van de aandelen speel je niet meer voor jezelf, maar voor energiemaatschappijen. Je tegenspelers kunnen ook aandelen in “jouw” maatschappij kopen, waardoor de inkomsten ook niet allemaal voor jezelf zijn. Dit zal een andere tactiek gaan vereisen. Een mooi detail is dat de speelduur ongeveer gelijk blijft en ook bij een kleiner aantal spelers het hele spelbord gebruikt wordt. Ben je daarmee nog niet overtuigd, dan is het misschien fijn om te weten dat de doos genoeg plaats biedt aan enkele van de losse speelborden die in je spellenkast slingeren.

Verwachte toppers


Wat de toppers van de beurs zullen worden, is altijd afwachten. Toch proberen we net als voorgaande jaren te voorspellen welke spellen het in zich hebben om door het publiek bovengemiddeld gewaardeerd te worden en hoog te eindigen in de Fair Play lijst, één van de toonaangevende lijsten van Spiel. Dit is onze voorspelling, in willekeurige volgorde:


Enrico


  • Grand Austria Hotel

  • Porta Nigra

  • 7 Wonders Duel

  • Nippon

  • The Bloody Inn


Rogier


  • Nippon

  • Bretagne

  • Simurgh

  • The Great Dinosaur Rush

  • Barony


Ronald


  • Codenames

  • Isle of Skye

  • Rumms

  • Dice City

  • Mysterium

Nederlandse inbreng


Spiel zou Spiel niet zijn zonder de Nederlandse uitgevers. Al jarenlang leveren zij hoogstaande spellen en dat wordt gewaardeerd door het publiek. Bijna ieder jaar staat er wel minimaal één van de spellen in de top van de Fairplaylijst. Het blijkt maar weer dat een klein land ook op spellengebied groot kan zijn. Reden genoeg dus om hier wat aandacht aan te besteden.


  • Samara (Cwali)

  • Haspelknecht (Quined Games)

  • Revoltaaa (Play this one)

  • Stingy (Play this one)

  • Food Chain Magnate (Splotter)