De Kolonisten van Catan Steden en Ridders
Spelinformatie
Titel Steden en Ridders
Auteur Klaus Teuber
Illustrator Franz Vohwinkel
Uitgever 999 Games
Aantal spelers 3 tot 4
Leeftijd vanaf 12 jaar
Speelduur 120 minuten
Taal Nederlands
Materiaal Naast de bestaande grondstoffen komen er nu ook 3 soorten handelswaren in omloop. Per speler zijn er 6 ridders en 3 stadsmuren beschikbaar (met bijbehorende plakplaatjes) en een stadsuitbreidingenboekje. Twee nieuwe dobbelstenen. Een compleet nieuwe set ontwikkelingskaarten, ditmaal verdeeld in 3 kleuren. 3 houten metropolen, die over een stad heen kunnen worden gezet, een groot schip van buitenCataanse barbaren met een bijbehorend zeegebied en ten slotte een rand, die om het eiland van Catan kan worden gelegd.
Introductie
Steden & Ridders is geen zelfstandig spel, maar een uitbreiding op het basisspel De Kolonisten van Catan. Alle regels van het basisspel blijven gelden, tenzij anders aangegeven.
Spelverloop
Het spelmateriaal uit het basisspel wordt gebruikt, met uitzondering van de ontwikkelingskaarten, de bouwkostenkaarten, de kaart 'grootste riddermacht' en één dobbelsteen. Net als bij het basisspel wordt er met de wijzers van de klok mee gespeeld en verloopt iedere spelbeurt in 3 stappen:
1. Grondstoffen krijgen
Elke beurt wordt er voortaan met 3 dobbelstenen gegooid: 1 rode, 1 witte en 1 speciale (voorzien van 3 barbaren, 1 handel, 1 politiek en 1 wetenschap). Als een barbaar wordt gegooid, komt het schip dichterbij. Als een van de andere wordt gegooid, dan bepaalt de rode dobbelsteen of je een ontwikkelingskaart krijgt. Bijvoorbeeld politiek + rode 3 betekent dat iedereen die voor politiek de juiste stadsuitbreidingen heeft gemaakt een politiek-ontwikkelingskaart krijgt. Deze ontwikkelingskaarten lijken erg op de kaarten uit het Kolonisten-kaartspel. De rode en de witte dobbelsteen geven zoals gewoonlijk aan welke gebieden grondstoffen opleveren.
Naast de bestaande grondstoffen zijn er 3 handelswaren: geld, papier en doek. Leverde in het basisspel elke stad 2 grondstoffen op, bij Steden & Ridders geldt dat alleen nog voor graan en leem. Bij de overige grondstoffen krijg je in plaats van 2 grondstoffen maar 1 grondstof en daarnaast 1 handelswaar.
2. Handelen
De handelswaren kunnen net als grondstoffen verhandeld worden. Verder is de handelsfase gelijk aan de handelsfase in het basisspel.
3. Bouwen, ridders opstellen en activeren, ontwikkelingskaarten kopen en/of uitspelen
Uiteraard kun je nog steeds wegen, dorpen en steden bouwen zoals in het basisspel. Daarnaast kan elke stad op 3 gebieden aan stadsuitbreidingen werken. Deze stadsuitbreidingen worden gebouwd met handelswaren en weergegeven met behulp van een soort boekje. Deze uitbreidingen kun je maken op het gebied van handel, politiek en wetenschap. Nadat je de 3e uitbreiding in een bepaald gebied hebt gemaakt, krijg je bepaalde voordelen, zoals het goedkoper ruilen van handelswaren, het mogen maken van de sterkste soort ridders of het nemen van een willekeurige grondstof als je geen opbrengsten krijgt. Degene die als eerste de 4e uitbreiding in een bepaald gebied maakt, krijgt daarvoor een metropool, die 2 punten waard is. Deze metropool kun je alleen nog kwijtraken, als iemand anders eerder de 5e uitbreiding in datzelfde gebied maakt.
Ontwikkelingskaarten
Handelswaren
Het boekje met stadsuitbreidingen
eeuwige roem voor de Redder van Catan
(en een overwinningspunt)
Voor 2 leem kun je een stad van een muur voorzien. Deze vergroot het maximale aantal kaarten dat je in je hand mag hebben als de rover actief wordt met 2. Als je dus 2 stadsmuren hebt gebouwd, mag je 11 kaarten in je hand hebben in plaats van 7. Deze stadsmuren kun je dus ook simpel in het basisspel gebruiken.
Tegen betaling van een erts en een wol kun je een ridder plaatsen op een vrije driesprong die tenminste aan één van je straten grenst. Er zijn 3 verschillende krachtniveau's. Je kunt de ridder een kracht opwaarderen tegen betaling van wederom één erts en één graan. Een ridder is na plaatsing passief en kan geactiveerd worden tegen betaling van één graan. Per beurt mag elke ridder een actie doen, mits deze geactiveerd is. Na uitvoering van de actie is de ridder weer passief. Met ridders kun je kruispunten bezetten door over het bord te bewegen langs je eigen wegen, je kunt andere ridders verdrijven, een langste handelsweg onderbreken, de rover verdrijven en... Catan verdedigen tegen de barbaren. Deze barbaren komen in een rap tempo dichterbij en als hun vloot Catan bereikt, moeten alle spelers gezamenlijk deze invasie afslaan. Lukt dat, dan verdient degene die de meeste ridders aanleverde 1 overwinningspunt. Lukt dat niet, dan verliest degene die de minste ridders aanleverde een stad. Deze vervalt tot een dorpje.
Het spel eindigt direct als één speler 13 punten heeft.
Waardering
Steden en Ridders is een uitbreiding die een forse invloed heeft op het basisspel. Het gemoedelijke leven op Catan wordt flink verstoord door de toevoeging van barbaren die het eiland binnen vallen, handelsgoederen die je een voorsprong geven op de andere spelers en de ridders waarmee je je steden kunt verdedigen. Behalve het ontwikkelen van het eiland, is nu ook de verdediging ervan belangrijk geworden en dat vereist een andere spelaanpak. Door de extra toevoegingen gaat het spel ook langer duren. Voor spelers die het basisspel inmiddels kunnen dromen en wel tegen een stootje kunnen, biedt Steden en Ridders wellicht nèt wat meer uitdaging. Ruim voldoende
Opmerking Enrico
De ontwikkelingskaarten zijn bij Steden & Ridders veel interessanter dan in het basisspel. Zo komt er bijvoorbeeld een handelaar in het spel, die je op een landtegel naast één van je dorpen of steden plaatst. Behalve dat deze handelaar een overwinningspunt waard is, kun je ook de handelswaren van de soort waarop de handelaar staat in de verhouding 2:1 ruilen met de bank.
In 2012 zijn de speelstukken in de hele Kolonisten van Catan-serie vernieuwd. De houten spelmaterialen hebben plaatsgemaakt voor plastic miniaturen. De oude en nieuwe versie zijn niet te combineren. Let hierop als je al langer een basisspel hebt en later een uitbreiding koopt.
Opmerking Ronald
Heb je het basisspel al vaak gespeeld, dan zullen de handelswaren in het begin nog goed herkenbaar zijn tussen de veel-gebruikte grondstoffen, omdat ze er nog zo nieuw uitzien.
Deze uitbreiding voegt weer een aantal zaken toe aan het basisspel. In tegenstelling tot de vorige uitbreidingen heeft dit een zeer groot effect op het spel. Het wordt een stuk ingewikkelder en daardoor duurt het spel een stuk langer. De charme en het enthousiasme van het basisspel verdwijnen daardoor. Het wordt daardoor meer een spel voor de echte spellenliefhebber.
Met de Steden en Ridders-uitbreiding verloopt het spel trager. Wil je er toch meer vaart in houden, dan kun je de keuze geven tussen 2 grondstoffen of 1 grondstof + 1 handelswaar. Hiermee voorkom je dat er veel minder grondstoffen in omloop komen en er dus een stuk trager gebouwd wordt. De ridders maken het een stuk lastiger op het eiland. Er is maar heel weinig bewegingsruimte en omdat het elke keer weer een graan kost, blijven de ridders heel vaak passief staan. Door de kosten te laten vervallen, zal er waarschijnlijk veel vaker gebruik worden gemaakt van de ridders, wat ten slotte de bedoeling is.
Het is inmiddels een kostbare zaak geworden om De Kolonisten met alle aanvullingen te kopen. Als je alles in 1 keer wilt kopen, ben je normaal gesproken ruim meer dan € 100,- kwijt en de meeste mensen zullen het dan toch minder snel doen. Door het in fases uitbrengen van het spel, valt dat echter niet op en dat is een slimme zet geweest van de uitgever. Het was anders nooit zo'n succes geworden.
Strategie
Er is niet één specifieke tip die je naar de overwinning zal leiden en dat maakt dit spel steeds weer boeiend. Dat neemt niet weg dat er enkele handigheidjes zijn die je een stukje op weg kunnen helpen:
Soms is het handig om Catan niet te redden tegen de barbaren. Dit kan het geval zijn als je zelf al ridders hebt geactiveerd, één van je tegenstanders er meer heeft geactiveerd, maar één andere tegenstander nog geen (of minder dan jezelf). Bereiken de barbaren nu Catan, dan zal een stad van je tegenstander vervallen tot dorp. Bovendien krijgt je andere tegenstander geen overwinningspunt als Redder van Catan.
Door het plaatsen van een van jouw ridders op een weg van een tegenstander, kun je de langste handelsroute van die speler onderbreken. Wellicht krijg je hierdoor zelf de langste handelsroute.
Het uitbouwen van steden door handelswaren is een belangrijk onderdeel van het spel. Hierdoor kom je niet alleen sneller aan de interessante ontwikkelingskaarten, maar kun je ook een metropool bouwen. Deze levert je 2 overwinningspunten op èn beschermt je stad tegen barbaren.