Carcassonne de Burcht
Spelinformatie
Titel Carcassonne De Burcht
Auteur Reiner Knizia en Klaus-Jürgen Wrede
Illustrator Christof Tisch, die Basis
Uitgever 999 Games
Aantal spelers 2
Leeftijd vanaf 8 jaar
Speelduur 30-45 minuten
Taal Nederlands
Materiaal Een burchtmuur met scorespoor, 60 burchttegels, 18 muurfiches, 14 horigen en 2 paleizen
Introductie
In tegenstelling tot het traditionele Carcassonne is het bij deze 2-persoonsvariant van Carcassonne de bedoeling om binnen de stadsmuren te bouwen. Door het plaatsen van burchttegels ontstaan torens, huizen en hoven van verschillende grootte. De torens en huizen worden verbonden door wegen. Door het plaatsen van horigen op de burchttegels worden punten vergaard. De muurfiches bieden extra scorekansen. De speler die aan het einde van het spel de meeste punten heeft wint het spel.
De burchtmuur wordt midden op tafel gelegd. De functie van de burchtmuur is zowel die van scorespoor als begrenzing van het te bebouwen terrein. De burchttegels worden geschud en gedekt buiten de muur op stapeltjes gelegd. De muurfiches worden eveneens geschud en gedekt op de hoekpunten van de burchtmuur gelegd. De resterende muurfiches worden in de doos gelegd. Iedere speler kiest een kleur en plaatst één horige op veld 0 van het scorespoor.
Burchtmuur: tevens scorespoor
Spelverloop
De spelers zijn om en om aan de beurt. Tijdens zijn beurt heeft iedere speler de mogelijkheid uit de volgende acties. Hierbij moet onderstaande volgorde aangehouden worden.
Burchttegels: hoven, huizen en torens
Speelfiguren: horigen en paleizen
1. Het leggen van burchttegels
De speler moet iedere keer als hij aan de beurt is een nieuwe burchttegel pakken en aanleggen. Een burchttegel mag uitsluitend horizontaal of verticaal aan een reeds eerder geplaatste burchttegel of één van de startvelden in de burchtmuur gelegd worden. Hierbij mogen wegen niet onderbroken worden. De wegen mogen echter wel doodlopen tegen de burchtmuur. De andere burchtdelen (huizen, torens en hoven) mogen naar believen aan elkaar worden gelegd. Als een tegel niet passend gelegd kan worden, wordt deze in de doos gelegd en pakt dezelfde speler een nieuwe burchttegel.
2. Het plaatsen van horigen
De speler mag één horige op de tegel plaatsen die hij zojuist aangelegd heeft. Hierbij kan een eerder gelegde weg, huis, toren of hof vergroot worden. Staat er hierop reeds een horige van jezelf of je tegenstander, dan mag er niet nog een horige geplaatst worden op ditzelfde deel van de burcht. Wel mag je bijvoorbeeld een horige op het hof plaatsen als op het torendeel reeds een horige stond. De horige die geplaatst wordt moet uit de eigen voorraad genomen worden en mag niet elders van het spelbord gehaald worden. Een eenmaal geplaatste horige blijft op het spelbord staan totdat deze punten opgeleverd heeft. In het geval de horige in een hof gezet is, houdt dit in dat deze er tot het einde van het spel blijft staan.
3. Het tellen van punten
Als door het plaatsen van de burchttegel (bij actie 1) een weg, toren of huis afgebouwd is, dan worden de punten hiervan nu geteld. Het is hierbij mogelijk dat door het samenvoegen van gebieden er meerdere horigen in hetzelfde gebied terecht zijn gekomen. Het gebied levert alleen punten op als één van beide spelers een meerderheid heeft in het gebied. Bij een gelijk aantal horigen krijgt geen van beide spelers punten. Een weg is af als deze een doorlopende verbinding vormt tussen twee punten die elk een plein, een gebouw of de burchtmuur zijn of als de weg een gesloten rondweg vormt. Voor een afgebouwde weg krijgt de speler wiens horigen hierop de meerderheid hebben één punt per burchttegel waarop een deel van de weg ligt. Ook de burchtmuur telt hierbij als tegel mee. Staan er één of meerdere waterputten langs de weg, dan wordt het aantal punten verdubbeld. Een toren of huis is afgebouwd als deze geheel omgeven is door gebouwen van de andere soort, hoven en/of de burchtmuur. Ook mag er binnen de toren of het huis geen vrij veld meer zijn. Voor een afgebouwde toren krijgt de speler wiens horigen de meerderheid hebben 2 punten per burchttegel waarop een deel van de toren staat, voor een afgebouwd huis 1 punt per burchttegel. In beide gevallen telt de burchtmuur waarop een deel van het gebouw staat mee als burchttegel. Als er een huis afgebouwd wordt, dan plaatst de speler er zijn paleis op in het geval dat dit huis groter is dan een eerder door hem 'gewonnen' huis. Aan het einde van het spel heeft iedere speler dus zijn grootste huis gemarkeerd met een paleis.
Na het toekennen van de punten worden alle horigen die in het betreffende gebouw of op de gewaardeerde weg stonden van het spelbord verwijderd en teruggegeven aan de betreffende speler. Deze mag de horige(n) later opnieuw op het spelbord plaatsen.
Een spelvoorbeeld
3 muurfiches en de achterzijde van een muurfiche
burchttegel met marktkraam, achterzijde burchttegel
4. Muurfiches
Als een speler bij een telling precies op de hoek van de burchtmuur terecht komt (d.w.z. op één van beide scorevelden in een hoek van de burchtmuur), dan neemt hij het muurfiche dat hierop ligt en legt dit open voor zich neer. Het fiche wordt niet vervangen, waardoor de andere speler pech heeft als hij later precies in dezelfde hoek uitkomt. Een gewonnen fiche mag vanaf de volgende beurt ingezet worden. Als het voordeel van het muurfiche gebruikt is, wordt het fiche afgelegd. Er mogen meerdere muurfiches in een beurt worden ingezet. Door het inzetten van een muurfiche is het bijvoorbeeld mogelijk om een extra beurt te krijgen of om extra punten te krijgen voor een gebouw.
Het spel eindigt na de beurt waarin de laatste burchttegel wordt gelegd. Er zullen nu nog een aantal lege velden binnen de burcht zijn. Als afsluiting volgt nog een eindtelling waarbij het grootste paleis en alle hoven geteld worden.
De speler met het grootste paleis krijgt evenveel punten als het grootste aaneengesloten gebied met lege velden is. Zijn beide paleizen even groot, dan krijgt niemand deze punten.
De speler die de meeste horigen in een hof heeft staan, krijgt voor iedere markt in dit hof 3 punten. Hebben beide spelers een gelijk aantal horigen in het hof staan, dan krijgt niemand de punten voor dit hof.
De speler die een of meerdere muurfiches bezit waarbij extra punten toegekend worden of waarbij het paleis groter wordt, mag hiervan tijdens de eindtelling gebruik maken.
De speler die na de eindtelling de meeste punten heeft wint het spel.
Waardering
Carcassonne behoort al vanaf het moment waarop het op de markt gekomen is, tot de meest populaire spellen. Wellicht komt dit door het concept: niet te moeilijke spelregels, een variabel spelbord, een beperkte dosis geluk en een vleugje strategie. Hoewel er inmiddels al een aantal uitbreidingen en varianten op de markt zijn, is Reiner Knizia er uitstekend in geslaagd om een extra dimensie aan het spel van Klaus-Jürgen Wrede toe te voegen. De beperkte afmetingen van het spelbord en de extra mogelijkheden van de muurfiches zorgen ervoor dat de spelers hun tactiek meermaals zullen moeten wijzigen tijdens het spel. Hierdoor is het van het begin tot het einde boeiend. Een must voor de liefhebbers van twee-persoons spellen. Top
Opmerking Enrico
De Burcht is een zelfstandig spel en wordt onafhankelijk van Carcassonne gespeeld.
In tegenstelling tot het gewone Carcassonne, hoeven de gebouwen op de burchttegel die aangelegd wordt niet volledig overeen te komen met de tegel die er al ligt. Een deel van een toren mag dus ook aan een deel van een huis of hof gelegd worden. Hierdoor wordt in het begin nogal eens de denkfout gemaakt dat er maar weinig mogelijkheden zijn om burchttegels aan te leggen, terwijl er legio plaatsen beschikbaar zijn.
Hoewel de doos in een paar vakken is ingedeeld, zijn deze van een dusdanig formaat dat de inhoud van de doos weer is gedoemd te gaan zwerven…
Strategie
Hoewel De Burcht qua opzet vrij simpel is, zijn er vele strategieën mogelijk. Hier volgen er een aantal:
De muurfiches die in de loop van het spel verdiend kunnen worden, zijn erg nuttig. Soms is het beter om een gebouw of weg eerder af te bouwen en genoegen te nemen met iets minder punten. Hiermee zou je precies op een hoekpunt terecht kunnen komen en een muurfiche verdienen. Goed vooruitdenken en tellen is hierbij belangrijk.
Als je in het begin van het spel een voorsprong neemt op je tegenstander, dan ben je eerder bij de hoekpunten en kun je veel muurfiches voor de neus van de ander weghalen.
Heb je eenmaal een groot paleis, dan moet je je burchttegels zo proberen te plaatsen dat het gebied met lege velden zo groot mogelijk blijft. Hiermee kun je bij de eindtelling veel extra punten scoren.
Als je in het begin van het spel horigen in een hof plaatst, dan kun je deze het hele spel niet meer gebruiken. Zorg er dus voor dat je niet te veel horigen al in een vroeg stadium in een hof neerzet, omdat je dan later wel eens horigen tekort kunt komen.
Een groot gebouw of lange weg levert veel punten op, maar als ze niet afgebouwd zijn krijg je helemaal geen punten! Zorg er dus voor dat je je gebouwen en wegen niet teveel vertakt, waardoor het bijna onmogelijk wordt om deze af te krijgen. Als je een muurfiche hebt waarmee een incompleet gebouw of weg alsnog punten krijgt, heb je hier natuurlijk geen last van.
Vergeet tijdens het spel niet regelmatig naar de vorderingen van je tegenstander te kijken. Door een paar burchttegels op vervelende plaatsen neer te leggen, kun je de gebouwen van je tegenstander klein houden. Bovendien wordt het lastiger om een gebouw of weg af te bouwen, waardoor er geen horigen vrijkomen waarmee je tegenstander later opnieuw had kunnen scoren.
Met dank aan Klaus-Jürgen Wrede voor zijn handtekening op de doos.