Spiel 2023 Preview

Geschreven door Enrico van Kessel, Ronald Hoekstra en Saskia van ReedenUpdate: 03-10-2023

Tijdens Spiel zullen er weer vele nieuwe spellen uitkomen. De verwachting is dat het er wel eens meer dan 1.500 kunnen zijn. Te veel om hier allemaal te bespreken. Bovendien zijn er al diverse andere websites die een keurig overzicht bijhouden. Daarom zullen we net al vorig jaar een selectie maken van spellen die onze persoonlijke interesse hebben gewekt. Het is niet zeker of alle vermelde spellen ook daadwerkelijk bij Spiel aanwezig zullen zijn.

Selectie van spellen

After Us (Catch Up Games)
1-6 spelers / 40-60 minuten / vanaf 12 jaar

Weer een nieuwe deckbuilder? Je "bouwt" in dit geval aan een stam apen. Elke kaart in je stapel is een aap. Elke beurt trekken alle spelers tegelijkertijd 4 apen van hun stapel en gaan dan puzzelen in welke volgorde ze deze voor zich neerleggen. Op de kaarten staan namelijk 3 rijen met hele en halve vakken. Door de kaarten naast elkaar te leggen kun je halve vakken completeren. Alle hele vakken leveren aan het eind van de beurt namelijk inkomsten op (zoals grondstoffen en punten). Daarna spelen alle spelers in het geheim een van de vier actieschijven, waarmee ze aangeven welke nieuwe aap ze in hun stam willen. Daar moeten grondstoffen voor worden betaald. Tot slot kunnen de spelers nog grondstoffen gebruiken om een van de drie (in elk spel verschillende) objecten te gebruiken. Wie als eerste 80 punten bij elkaar sprokkelt, wint het spel. Het klinkt als weer een heel interessante twist op het deckbuilder genre. (Ronald)

Rome in a Day (RedCat Games)
2-5 spelers / 15-20 minuten / vanaf 8 jaar

In één dag Rome bouwen, of liever in een kwartier. Iedere speler heeft 20 tegels met verschillende grondgebieden. In elk van de 4 speelrondes komen daarvan willekeurig 5 in het spel. Op 2 daarvan worden gebouwen geplaatst. In het geheim verdeelt elke speler deze 5 tegels in 2 groepjes: een klein groepje en een groot groepje. Vervolgens mag je bij je buurman een groepje kiezen. Kies je het kleinste groepje, dan krijg je daar een edelsteen bij. Leg de tegels aan in je koninkrijk, zowel de tegels die je hebt gekozen, als de tegels die je andere buurman niet bij jou heeft gekozen. Na 4 rondes kunnen de punten worden geteld. Hoe meer edelstenen je hebt, hoe meer punten deze opleveren. Daarnaast leveren de gebouwen punten op als ze op de juiste grondsoort staan, of juist daar aan grenzen. Een lekker snel spelletje, waarin iedereen tegelijk aan het spelen is. (Ronald)

Sky Team (Le Scorpion Masqué)
2 spelers / 15 minuten / vanaf 14 jaar

Een coöperatief spel voor 2 spelers. Met een speelduur van 15 minuten een leuk spelletje voor in de lunchpauze. De 2 spelers proberen samen een vliegtuig te laten landen op 10 verschillende (in moeilijkheidsgraad stijgende) vliegvelden. Beide spelers zetten (in stilte) hun dobbelstenen in om diverse functies  van het vliegtuig te beïnvloeden, zonder dat het vliegtuig te veel uit koers raakt, het vliegveld mist of een ander vliegtuig raakt. (Ronald)

Leaf (Weird City Games)
1-4 spelers / 30-45 minuten / vanaf 8 jaar

In Leaf zijn de spelers de wind die de bladeren op hun plek laat vallen. Elke beurt speel je een kaart uit en mag het overeenkomstige blad uit de voorraad nemen. De bladeren hebben verschillende vormen en je legt ze aan bij het gemeenschappelijke speelveld. De punten van de bladeren activeren de andere bladeren waarmee contact wordt gemaakt. De kleur van deze bladeren bepaalt welk effect dat oplevert. Zo kun je dieren verzamelen, paddenstoelen laten groeien, nieuwe kaarten krijgen, zonfiches verzamelen of de eekhoorns helpen de boom te beklimmen. Dit alles om zo veel mogelijk punten te verzamelen. Pas op dat je niet door je kaarten heen raakt. Dat levert strafpunten op. Na afloop van het spel ziet je tafel er in ieder geval kleurrijk uit. (Ronald)

Expeditions (Stonemaier Games)
1-5 spelers / 60-90 minuten / vanaf 14 jaar

Een vervolg op het welbekende Scythe, wat lichter en wat sneller. Het spel eindigt als een speler 4 glory tokens heeft verzameld op de verschillende gebieden. Daarna kan de winnaar worden bepaald. Het spelbord wordt nu samengesteld uit 6-kantige tegels met op 5 plekken een plaats voor een kaart. Er zijn 3 mogelijke acties: Move, Play en Gather. Of je kunt kiezen voor Refresh en niets doen. Je kiest je acties door je actieblokje te verplaatsen. De twee acties die niet afgedekt zijn, mag je uitvoeren. Als je voor Refresh kiest, worden al je werkers teruggehaald en al je kaarten neem je weer op handen. De volgende ronde mag je alle 3 de acties uitvoeren. Met de Move actie kun je je mech verplaatsen en mogelijk nieuwe locaties ontdekken. Met Play kun je een handkaart spelen en met Gather de actie van de tegel uitvoeren. (Ronald)

Beast (Studio Midhall)
2-4 spelers / 60-120 minuten / vanaf 14 jaar

Eén speler speelt het Beest en de andere spelers zijn de Jagers. Een soort Scotland Yard, waarbij de jagers het beest proberen te doden, of voorkomen dat er te veel inwoners worden opgegeten, voordat de versterkingen arriveren. Het spel wordt gestuurd door het draften en spelen van kaarten. De jagers zullen goed moeten communiceren en samenwerken. Ik ben benieuwd of het spel interessant genoeg is, maar het heeft in ieder geval mijn aandacht getrokken. (Ronald)

Point City (AEG / White Goblin Games)
1-4 spelers / 15-30 minuten / vanaf 10 jaar

Point City is een vervolg op Point Salad en je kunt het misschien omschrijven als een mix tussen Point Salad en Splendor. Elke kaart heeft aan de ene kant 1 van 5 grondstoffen en aan de andere kant een gebouw. Er zijn 3 niveau's gebouwen, die in oplopende moeilijkheidsgraad naar voren komen, naar mate het spel vordert. Er liggen 4 x 4 kaarten op tafel en je mag 2 aangrenzende pakken. Als je een grondstof pakt, wordt de vervangende kaart een gebouw en andersom. Grondstoffen neem je op handen, gebouwen moet je bouwen door de bouwkosten in grondstoffenkaarten te betalen. Een aantal gebouwen levert standaard een grondstof op, die je (vergelijkbaar met Splendor) kunt gebruiken om nieuwe gebouwen te bouwen. Als je bepaalde bijzondere gebouwen bouwt, mag je een fiche nemen, dat je punten voor het eind van het spel oplevert. Ik moet er erg naast zitten als dit niet een van de toppers van de beurs gaat worden. (Ronald)

Shake that city (AEG)
1-4 spelers / 20-40 minuten / vanaf 10 jaar

Een redelijk eenvoudig tegelleg spel met een "city-shaker". Elk van de 15 rondes schudt de actieve speler de shaker en daarin geven gekleurde kubussen een 3 x 3 vorm weer. De actieve speler kiest een van de 5 kleuren, de andere spelers mogen uit de andere kleuren kiezen. Ze leggen tegels van de gekozen kleur in de aangegeven vorm op hun spelbord. De tegels leveren aan het eind van het spel punten op, evenals eventuele bonustegels langs de rand van het bord. Deze bonustegels worden elk spel op een andere manier langs het bord gelegd. De spelregels zijn snel uitgelegd, maar het spel biedt toch genoeg uitdaging. (Ronald)

Nucleum (Board & Dice)
1-4 spelers / 60-150 minuten / vanaf 14 jaar

Een zwaar spel van de hand van Simone Luciani en Dávid Turci. Het speelt zich af in de 19e eeuw, waarin energie wordt geproduceerd door uranium met behulp van de nucleum. Bouw spoorwegen en hoogspanningslijnen om de steden van energie te voorzien. Elke speler heeft unieke asymmetrische technologieën en probeert daarmee de meeste overwinningspunten binnen te halen. Het spel heeft geen rondes of fases, maar de spelers doen gewoon na elkaar beurt na beurt. Is dit een nieuwe concurrent voor de nummer 1 plaats op BoardGameGeek? (Ronald)

The Hunt (Salt & Pepper Games)
2 spelers / 25-45 minuten / vanaf 10 jaar

De Britse vloot had aan het begin van de Tweede Wereldoorlog erg veel "last" van de Duitse kruiser Admiraal Graf Spee. Daarom begon er een jacht op deze kruiser. In dit tweepersoonsspel gaat de Britse speler op jacht naar het schip, terwijl de Duitse speler probeert vrachtschepen te raken. Om beurten spelen de spelers 1 van hun 5 kaarten. Deze kan gebruikt worden voor de tekst op de kaart of voor de actiepunten, waarmee bijvoorbeeld verplaatst, gezocht of aangevallen kan worden. De Duitse speler wint als 5 vrachtschepen tot zinken zijn gebracht. De Britse speler wint als 5 vrachtschepen veilig de haven bereiken. Het spel kan echter tussentijds tot een hoogtepunt komen als de Britse speler de Admiraal Graf Spee weet te vinden. Dan vindt direct de finale slag plaats met de 5 handkaarten. De speler die met deze 5 kaarten de meeste gevechten wint, wint het spel. Het is dus zaak ook voldoende goede kaarten op handen te houden voor deze slag. Interessant. (Ronald)

Undaunted Battle of Britain (Osprey Games)
2 spelers / 45-60 minuten / vanaf 14 jaar

Een zelfstandig spel in de Undaunted serie. Nu speel je met vliegtuigen in de Slag om Engeland. Vliegen brengt een nieuw element met zich mee: je kunt niet stilstaan in de lucht. En verder is communicatie van belang. Je moet dus zorgen dat je vliegtuigen bij elkaar in de buurt blijven. Verder volgt het spel het bekende systeem van de Undaunted spellen. Het spelbord is nu echter verdeeld in hexagons. Het schieten werkt vrijwel hetzelfde, al zijn 10-en niet meer automatisch raak en heb je last van vliegtuigen die "in de weg"  vliegen. De geallieerden hebben de beschikking over luchtdoelgeschut, terwijl de Duitsers kunnen bombarderen. Het lijkt weer een prima aanvulling op de serie. Ik kijk uit naar de eerste kennismaking. (Ronald)

Chatuchak (Cwali)
1-5 spelers / 15-30 minuten / vanaf 9 jaar

Corné van Moorsel heeft weer een heel elegant spel verzonnen. Hij heeft er een Kickstarter voor gestart en het spel zal bij Spiel 2023 beschikbaar zijn. Elke speler heeft een markt met 5 x 6 kramen. 1 veld in de markt is leeg en de marktkramen behoren tot 5 verschillende marktsegmenten. Om beurten mag je 1 marktkraam in een rechte lijn verplaatsen naar het lege veld. Daarmee probeer je groepen van marktkramen uit hetzelfde segment te vormen. Daarmee kun je puntenfiches verdienen. Deze kunnen door andere spelers worden afgenomen als ze een grotere groep vormen. Je weet niet precies wanneer het spel eindigt, maar op een speciaal spoor kun je het einde wel zien naderen. Wie scoort de meeste punten?

Er is ook een online versie, waarin je dagelijkse puzzels kunt spelen, zolang de Kickstarter campagne loopt. Dit blijkt een heel verslavend puzzelspelletje te zijn. Probeer het zeker eens uit op chatuchak-game.com (Ronald)

Moon River (Blue Orange)
2-4 spelers / 45 minuten / vanaf 8 jaar

Moon River borduurt voort op het succesvolle Kingdomino. Alleen moet je nu zelf de domino's samenstellen. Het thema is nu het Wilde Westen. Je bouwt dus niet rondom je kasteel, maar begint bij een rivier. Moest je in Kingdomino nog op jacht naar sterren als vermenigvuldigingsfactor, nu zijn dat koeien. En je kunt ze nog verplaatsen ook, met cowboys wel te verstaan. Zal Moon River uiteindelijk Kingdomino vervangen of is het toch voor een heel andere doelgroep? (Ronald)

Celtae (Pythagoras)
1-4 spelers / 50-100 minuten / vanaf 10 jaar

De spelers leiden een Keltische stam. Ze verzamelen grondstoffen als boer, bouwen aan een citadel en verzetten zich tegen de Romeinse overheersers. In een beurt verplaatsen ze de actiepion maximaal 3 velden. Hoe verder, hoe meer gevechtskracht dit kost. Daarna mag er een werker worden gewisseld. Elke speler heeft 3 werkers uit 4 verschillende soorten. De werkers die je in je voorraad hebt, bepalen hoe sterk de actie is, die je gaat uitvoeren. Je kunt kiezen uit 4 verschillende soorten acties. Deze hebben effect op de noord- of zuidzijde van het spelbord. Wanneer de actiepion van noord naar zuid gaat wordt een voortgangspion op een van de voortgangskaarten gezet, die bepalen op welke manier aan het eind van het spel punten zijn te verdienen. Wanneer alle voortgangspionnen zijn geplaatst, nadert het spel het einde. Punten worden geteld: gebouwde citadels, verslagen Romeinse legers, volbrachte voortgangskaarten en nog wat andere bonuspunten. Het spel ziet er niet alleen interessant, maar ook prachtig uit. (Ronald)

Path of Civilization (Captain Games)
1-5 spelers / 60-120 minuten / vanaf 14 jaar

Een relatief licht civilization spel. Het spel is van de hand van de auteur van Turing Machine. Er is geen spelbord, maar er wordt met kaarten gespeeld. Iedereen selecteert simultaan 4 kaarten uit een hand van 5. Twee kaarten gebruiken het linkereffect en twee kaarten gebruiken het rechter effect. Denk aan het bouwen aan een wereldwonder of het versterken van de militaire kracht. De laatste kaart wordt afgelegd. Daarvoor in de plaats koop je een nieuwe kaart. Het spel duurt 9 rondes, waarmee je door de tijd reist van de prehistorie naar de moderne tijd. Alle artwork in het spel schijnt AI-gegenereerd te zijn. (Ronald)

World Wonders (MeepleBR)
1-5 spelers / 50-70 minuten / vanaf 12 jaar

Iedere speler heeft een eigen bouwbord. Daarop wordt in tien rondes (of minder als iemand eerder het maximale aantal inwoners bereikt) gebouwd: wegen, gebouwen, torens of monumenten. Elke ronde is daar 7 geld voor beschikbaar. Zodra iemand door zijn geld heen is, of een monument koopt, is voor hem de ronde voorbij. De verschillende bouwsel hebben verschillende kosten en plaatsingseisen. De torens en de monumenten zijn speciale houten speelstukken. Je kunt ook geld uitgeven om de volgende ronde als eerste of tweede aan de beurt zijn. Het spel lijkt zo lekker vlot te spelen, maar heeft toch een bite. (Ronald)

Kutná Hora (CGE)
2-4 spelers / 60-120 minuten / vanaf 13 jaar

De spelers bouwen aan een historische stad nabij een vindplaats van zilver. Elke speler heeft 6 actiekaarten, waarop telkens 2 acties zijn vermeld. De eerste beurt speel je 2 van de 6 kaarten en je kiest per kaart 1 actie. De tweede beurt speel je 2 van de overige 4 kaarten en kiest per kaart 1 actie. De laatste beurt kies je 1 van de overige 2 kaarten en kiest daarvan 1 actie. Er zijn in totaal 6 verschillende acties: reserveer een bouwplaats op het gemeenschappelijke bord, reserveer een gebouw (je kunt maar gebouwen van 3 verschillende gildes kiezen, die je aan het begin van het spel zijn toegewezen), bouw een gereserveerd gebouw, bouw de kerk, bouw een mijn of ontvang inkomen. In totaal zijn er 6 rondes. Er is een bijzonder marktmechanisme van toepassing. Er zijn geen grondstoffen, maar alles wordt direct omgerekend naar de marktwaarde. Verder zijn de de spelmaterialen gemaakt van RE-Wood, geproduceerd in Europa uit 80% gerecycled hout. (Ronald)

Meer over RE-Wood...

Disney Lorcana (Ravensburger)
2-6 spelers / 20 minuten / vanaf 8 jaar

Een nieuw verzamelkaartspel, dit keer van Disney. Doel van het spel is als eerste 20 "lore" te verzamelen met quests. Iedere speler speelt met zijn eigen deck. Dat kan een starterdeck zijn of een zelf samengesteld deck. Een deck bestaat uit minimaal 60 kaarten en 1 of 2 verschillende kleuren. Van elke kaart mogen er maximaal 4 in het deck zitten. Je begint het spel met 7 handkaarten, maar daar zit verder geen maximum aan. Er zijn kaarten met karakters, voorwerpen en acties. Sommige kaarten zijn geschikt als "ink". Deze kun je gesloten in je "inkwell" spelen. Daarmee kun je het spelen van de andere kaarten betalen door de kaarten een kwartslag te draaien. Aan het begin van je beurt worden alle kaarten weer rechtop gelegd. Je kunt op quest gaan om lore te verzamelen of je kunt kaarten van de tegenstander aanvallen. Dit kunnen alleen kaarten zijn die een kwartslag zijn gedraaid. De aangevallen kaart krijgt schade in de vorm van fiches, maar valt ook terug aan. Komt de schade boven de verdedigingswaarde, dan is de kaart verslagen en gaat op de aflegstapel. Je wint als je 20 lore hebt, of als de tegenstander geen nieuwe kaart meer van zijn stapel kan trekken. Het spel zal zeker veel aandacht trekken bij Spiel. (Ronald)

Forest Shuffle (Lookout Games)
2-5 spelers / 40-60 minuten / vanaf 10 jaar

In het kaartspel Forest Shuffle gaat iedere speler een bos bouwen. De speelkaarten bevatten een boom of flora/fauna uit het bos. Op elke kaart waar geen boom op staat, staan twee andere dingen. Deze kaarten kunnen half onder een gespeelde boom worden gelegd, hetzij links/rechts, hetzij boven/onder. Alle kaarten hebben diverse mogelijkheden tot het maken van combinaties. In je beurt kun 2 kaarten pakken (van de stapel of van de openliggende kaarten) of een kaart uit je hand spelen. Om de kaart te kunnen spelen zul je kosten moeten betalen in de vorm van kaarten. De kaarten komen bij de openliggende kaarten te liggen en worden zo beschikbaar voor de andere spelers. Maar let op: zodra er 10 (of meer) kaarten open liggen, gaan deze allemaal uit het spel. Dat geeft dus ook weer tactische mogelijkheden. Er valt veel te ontdekken in dit spel, waardoor je telkens weer nieuwe combinaties leert kennen. (Ronald)

Dorfromantik (Pegasus Spiele)
1-6 spelers / 30-60 minuten / vanaf 8 jaar


Dorfromantik is de winnaar van het Spiel des Jahres voor familiespellen. In dit campagnespel bouw je coöperatief aan een landschap met steden, treinen, graanvelden, rivieren en bossen. Je legt tegels aan om steeds complexere opdrachten te vervullen en wordt hiervoor beloond met doosjes-met-spannende-inhoud, die ervoor zorgen dat je nog meer punten behaalt. En dit levert dan weer nieuwe beloningen op. 

Handig aan dit spel is dat je de campagne met meerdere verschillende (groepen)  tegenspelers kunt spelen, want er zijn aparte ‘scorebladen’ om je vooruitgang bij te houden. Ook kun je de campagne meerdere keren spelen, omdat je gaandeweg geen spelonderdelen vernietigt. Terugzetten naar de beginsituatie is heel eenvoudig door de overzichtskaarten in de beloningsdoosjes. Duurzaam bedacht en uitgevoerd! (Saskia)

Dorfromantik -  Das Duell (Pegasus Spiele)
2  spelers / 30-45 minuten / vanaf 8 jaar


Wie kent ze niet: de mensen die graag spelen, maar een hekel hebben aan coöperatieve spellen. Ook voor deze groep is er een geschikt spel Dorfromantik: Das Duell. Een opmerkelijke titel, ik ben benieuwd of die mensen over de streep trekt. 


In deze versie van het spel speel je dus tegen elkaar. Het principe van het spel Dorfromantik blijft overeind, je legt nog steeds tegels aan om zoveel mogelijk punten te halen en daarmee beloningen te verdienen. Er zijn aparte modules toegevoegd die het spel moeilijker en afwisselender maken en zorgen voor meer interactie. En een deel van de extra tegels uit dit spel kun je ook weer gebruiken in de coöperatieve variant. 

Ik ben benieuwd hoe Pegasus ervoor zorgt dat je al die tegels uit basisspel, doosjes met aanvullingen en dit spel uit elkaar gaat houden. Maar daar is vast een goede oplossing voor bedacht. (Saskia)

That’s not a hat -  (Ravensburger)
3-8  spelers / 30-45 minuten / vanaf 8 jaar


Zie je mensen heel hard nadenken en hoor je daarna luid gelach aan een tafel? Grote kans dat daar That's not a hat gespeeld wordt. Hoe moeilijk kan het zijn om de afgebeelde cadeaus op een stuk of wat kaarten te onthouden die naar anderen doorgeschoven worden? Je probeert te onthouden wie welk cadeau aan wie gegeven heeft en wie welke cadeaus voor zich op tafel heeft liggen. En mocht je geheugen het even laten afweten, dan kun je natuurlijk altijd nog bluffen, want je medespeler is misschien al verward genoeg om te geloven dat de trompet die je hem toeschuift in werkelijkheid een hoed is.


Bij onze spellengroep is dit spel een vast verzoeknummer en zorgt het altijd voor grote hilariteit. Ravensburger heeft standaard de spelregels in het Nederlands, Duits, Frans en Italiaans toegevoegd, dus je kunt al snel van start, want verder is het spel taalonafhankelijk. (Saskia)

3 Ring Circus  (Devir)
1-4 spelers / 45-75 minuten / vanaf 12 jaar


Het leven van een circusdirecteur gaat niet over rozen. Wil je eens meemaken hoe het is om als directeur van een klein circus in de Verenigde Staten je hoofd boven water te houden,  speel dan 3 Ring Circus. Hoe richt je je circus zo in dat het in kleine en grote steden publiek aantrekt? Welke artiesten zet je in? Wat willen de veeleisende stadsbewoners? En waar vind je de grote talenten? Vind de beste plaatsen om op het juiste moment je show uit te voeren, zorg voor meerderheden, hand management en let tussendoor goed op de mogelijkheden voor een stevige eindbonus. En vergeet tussendoor niet om af en toe naar het spel te kijken, want de uitvoering mag er zijn. (Saskia)

Black Hole Buccaneers (Pegasus Spiele)
3-6  spelers /30-45 minuten / vanaf 10 jaar


Wat is een goede plek om van ongewenst afval af te komen? Een zwart gat natuurlijk! Daar hebben we dus een flinke hoeveelheid afval/waardevolle spullen in gedumpt. Inmiddels zijn we wat verder in de tijd en leven in het jaar 2642. En zijn er gegadigden voor de spullen bij  de zwarte gaten. 


Op de 99 kaarten in dit spel staan artefacten en relikwieën die krachtige effecten hebben, en speeltjes die niet meer waardevol zijn in het jaar 2642, maar wel heel populair bij andere soorten. En die andere soorten kun je maar beter wel te vriend houden, want ze kunnen je redden als de hoeveelheid verzameld afval zo zwaar is geworden dat je het zwarte gat in gezogen dreigt te worden. In dit snelle draftspel waarin je sets kaarten verzamelt, is veel interactie en moet je alert zijn om niet in de laatste ronde in het zwarte gat te verdwijnen met al je net verkregen schatten.  Speciaal voor geeks zijn op sommige kaarten zeer herkenbare referenties toegevoegd.  (Saskia)

Mantis (Exploding kittens)
2-6 spelers / 10 minuten / vanaf 7 jaar


Mantis staat op de aanbevelingslijst voor Spiel des Jahres 2023.  De Engelse versie is al iets langer in omloop. Het is een spel met slechts twee spelregels: je kunt kaarten stelen of punten scoren. Het is afgelopen wanneer iemand tien kaarten bemachtigd heeft. 


Ook dit is een spel dat veel vrolijk lawaai kan veroorzaken, want de hebberigheid om een lange rij kaarten te bemachtigen kan ertoe leiden dat je gretig gaat stelen, terwijl je ze uiteindelijk helemaal niet kunt scoren. Tot groot plezier van je tegenspelers natuurlijk. Het  eindigt zelden zonder dat iemand  “Nog een keer!” roept. (Saskia)

Pollen (Kosmos)
2-4 spelers / 20 minuten / vanaf 8 jaar


Met  Reiner Knizia als ontwerper is er een zwaargewicht aan het werk. Dat wekt nieuwsgierigheid. Laat je niet misleiden door de bloemetjes en bijtjes, dit is gewoon weer een abstract strategiespel, zoals te verwachten is.  Je ontwikkelt in dit spel een schitterende tuin met de mooiste bloemen om daarmee bestuivende insecten aan te trekken. 


De eindscore is verrassend anders dan anders: het gaat niet om punten scoren met bepaalde types insecten of wie de meeste stukken heeft. Het gaat om de planning van wat je wilt winnen en vervolgens dat type insect zo beschermen tegen anderen, zodat je wint op meerderheid. Ook als je niet van abstracte spellen houdt, is het de moeite waard dit spel op Spiel even te gaan bekijken, want grafisch artiest Beth Sobel heeft er echt een plaatje van gemaakt! (Saskia)

Terraforming Mars: Het dobbelspel (Intrafin Games)
1-4  spelers /45 minuten / vanaf 14 jaar


We zijn inmiddels een stap verder in de ontwikkeling: we hebben kolonies op Mars gebouwd, maar dat is nog niet voldoende. Aan ons is nu de taak om de planeet tot leven te brengen, zodat die een nieuw thuis kan bieden aan de mensheid.  We moeten zorg dragen voor zuurstof, een leefbare temperatuur en water. 


Met 60 speciale dobbelstenen en 159 unieke kaarten moet deze klus te klaren zijn en kun je er hopelijk met jouw corporatie voor zorgen dat je de meeste punten verdient. Elke beurt heb je de keuze tussen een productiefase (nieuwe dobbelstenen, nieuwe kaarten, reset kaarten) of een actiefase (gebruiken van de dobbelstenen). Fijn dat er op Spiel al een Nederlandse versie beschikbaar is. Een variant van het basisspel die ervoor kan zorgen dat dit super spel vaker en sneller op tafel komt. (Saskia)

The White Castle (Devir/Kosmos)

1-4 spelers / 80 minuten / vanaf 12 jaar


Als leider van een clan stuur je iedere ronde jouw volgelingen naar het prachtige witte kasteel. Daar probeer je zoveel mogelijk invloed uit te oefenen. Dit doe je door mee te helpen in de tuinen, de burcht te verdedigen of hogerop op de sociale ladder te komen. The White Castle is een worker placement en dat betekent dat je keuzes zult moeten maken en timing van jouw acties wel eens doorslaggevend kan zijn. De speelduur is prettig: niet te lang, maar wel weer zó lang, dat enige diepgang en strategie een rol spelen. Vermoedelijk zal dit spel een breed publiek aanspreken. De Nederlandse versie van The White Castle zal bij 999Games verschijnen. (Enrico)

Cabanga! (Amigo)

3-6 spelers / 20 minuten / vanaf 8 jaar


Korte, vaak hilarische, kaartspellen doen het meestal goed tussendoor of als afsluiter bij een spellendag. Cabanga! is zo’n spel, waarbij het motto “hoe meer zielen, hoe meer vreugd” zeker opgaat. De regels zijn erg simpel: centraal op tafel ligt een speelkaart met een waarde. De actieve speler moet nu uit zijn of haar hand een kaart met een waarde spelen die er zo dicht mogelijk bij zit. Lukt het niet om een aansluitende waarde te spelen, dan mogen alle andere spelers een handkaart uitleggen die tussen de openliggende kaart en de door jou gespeelde kaart inzit. Voor iedere uitgelegde kaart moet je een nieuwe handkaart pakken. Uiteraard wil je zo min mogelijk kaarten hebben, want aan het einde van het spel is iedere kaart een minpunt. (Enrico)

Distilled (Paverson Games)

1-5 spelers / 30-150 minuten / vanaf 14 jaar


Je hebt een eenvoudige distilleerderij geërfd en nu rust op jou de schone taak om lekkere drankjes te gaan maken en het bedrijf tot een succes te maken. Je speelt kaarten uit om nieuwe grondstoffen te verkrijgen en de distilleerderij uit te breiden. De geproduceerde dranken gaan naar het magazijn om op smaak te komen, waarna je ze kunt verpakken en hopelijk met een goede winst kunt verkopen. Je bent echter niet de enige met dat doel, bovendien kun je je hand ook overspelen doordat je té inhalig bent. Het spel kan ook solo gespeeld worden. (Enrico)

On the Road (Huch! / Helvetiq)

2-4 spelers / 20-30 minuten / vanaf 8 jaar


Het festivalseizoen is in volle gang en iedere muziekband wil natuurlijk voor zoveel mogelijk fans spelen. Dat valt echter niet mee. De concurrentie is groot en het is dringen op het festivalterrein. Is iedereen wel op tijd of staan de fans nog in de rij voor de WC als hun favoriete act op het podium staat? De keuze voor bepaalde optredens heeft ook invloed, aangezien fans graag terugkomen op hun favoriete terrein. Als alle entreetickets verkocht zijn, eindigt het spel. Dan wordt bepaald wie de hoofdact is geweest. Het spel komt ook met Nederlandse spelregels. (Enrico)

Rats of Wistar (Cranio Creations)

1-4 spelers / 90 minuten / vanaf 13 jaar


Het is je als muis gelukt om jouw familie te helpen ontsnappen uit het Wistar-instituut. Een nabijgelegen boerderij is de juiste plek om een nieuw leven op te bouwen. Maar daarmee begint de uitdaging pas: je wilt bewijzen dat jij de aangewezen persoon… ehhh…. muis bent om de leiding te nemen in jullie verdere bestaan. Daarom wil je jezelf steeds verbeteren en ga je uitdagingen aan. Wat ervan te denken als je overheerlijke kaas uit de keuken weet te veroveren? Dat wordt vast gewaardeerd door je familieleden. Om jouw uiteindelijke doel te bereiken zul je een uitgebreid gangenstelsel moeten graven en ook is het belangrijk dat de familie groter wordt en je af en toe wat hulp krijgt. (Enrico)

Durchmarsch (Kendi)

2-4 spelers / 15 spelers / vanaf 8 jaar


Durchmarsch is een spel met een hoog “Can’t Stop” gehalte. Wat zeg ik? Het heeft de bijna ultieme “Can’t Stop” factor. Iedere keer als je aan de beurt bent in dit dobbelspel, kom je voor de keuze te staan: nog een keer gooien of toch maar stoppen? Het leuke is dat beide opties tot de overwinning kunnen leiden. Je wint namelijk door als eerste het laatste vakje te bereiken óf door als laatste speler over te blijven. Het spreekt voor zich dat de geluksfactor groot is, maar bij een spelletje van amper een kwartier én de juiste spelers is dat prima bestede tijd. (Enrico)

Dragonkeepers (Allplay)
2-4 spelers / 30-45 minuten / vanaf 8 jaar


Hoezo werken als schaapherder als je ook draakherder kunt zijn? Want ook draken beginnen als klein hummeltje. En voordat ze kunnen vliegen en vuurspuwen, moeten ze goed beschermd worden. Dat is precies wat jij als ervaren draakherder doet. 


In dit kaartspel speel je als tovenaars tegen elkaar, waarbij een toverboek aangeeft welke en hoeveel draken je in je kudde kunt houden. De kaarten veranderen de informatie die beschikbaar is, maar gelukkig bestaan er je toverspreuken en kun je kaarten snel terugstoppen in het toverboek, zodat je de zaken in jouw voordeel beïnvloedt. Maar welke van jouw draken houd je achter de hand voor de toverspreuken? (Saskia)


Als je weet dat de auteur Vital Lacerda is (samen met zijn jongste dochter), dan komt bovenstaande ineens in een heel ander daglicht te staan. En dan heeft het spel ook nog eens zowel een competitieve modus als een coöperatieve modus. (Ronald)

Satori (Perro Loko Games)
1-4 spelers / 60-90 minuten / vanaf 14 jaar


Satori is een Japanse Boeddhistische term voor ontwaken, een diepgaande ervaring van verlichting. In dit spel probeer je zo snel mogelijk vooruit te komen op het spirituele pad. Dat krijg je voor elkaar door tempels te bouwen, de meest ontwikkelde monniken aan te trekken en bij te dragen aan de grote pagode om Koyasan ‘op de kaart te zetten’ binnen het Zen boeddhisme. Of breng monniken de bergen in om zelf verder te komen op het spirituele pad.


Is dit een spiritueel ganzenbord? Het klinkt namelijk allemaal behoorlijk werelds wat hier gebeurt. Nou nee, Satori is een stevig spel voor de liefhebber: een worker placement met verschillende types werkers. Eenvoudige regels, maar voldoende inhoud om de hersenen flink te laten kraken. Het spelbord zal zeker de aandacht trekken. (Saskia)

Voidfall (Mindclash Games)

2-4 spelers / 90-240 minuten / vanaf 15 jaar


Een door kaarten gestuurd 4X science fiction spel waarin je op ontdekkingstocht gaat in de ruimte voor Euro enthousiastelingen. Onderweg kom je natuurlijk enkele andere belanghebbenden tegen. Je gaat ontdekken, uitbreiden, uitbuiten en uitroeien, zoals in veel online spellen. Een heel stevig spel, zoals ook al te zien is al aan de startleeftijd. Je voert gevechten met asymmetrische facties en er zijn heel veel wegen die naar de overwinning leiden. Of naar verlies. Lukt het jou om kettingreacties tot stand te brengen om je verdiende bonussen nog uit te breiden? Voor de spelregels moet je even je borst natmaken, maar als je daar doorheen bent, heb je toegang tot een lekker complex spel! Een stevige speelduur en een stevige moeilijkheidsgraad. (Saskia)

Coffee Rush (Korea Boardgames Co.)
2-4 spelers / 30 minuten / vanaf 8 jaar


Ben jij de barista die het snelst je klanten tevreden stelt met een heerlijke kop koffie, zelfs tijdens spitsuur in de zaak? En dan natuurlijk niet een simpele kop koffie uit het pruttelapparaat, maar koffie voor mensen-met-wensen. Ben je te langzaam, dan kost je dat strafpunten.  Door snel goede opdrachten uit te voeren, krijg je een upgrade waardoor je makkelijker aan je ingrediënten komt. 

Na 5 strafpunten is het spel afgelopen. En neem je even een kop koffie om allemaal bij te komen van de stress en te zien wie er gewonnen heeft. Is dit spel een hit of een mis?  (Saskia)

Evenfall (DLP Games / Nanox Games)

1-4 spelers / 30-120 minuten / vanaf 14 jaar


Het prachtige artwork van de boom op de doos trok mij al als een magneet naar dit spel toe, de spelmechanismen deden de rest. Evenfall is een door handkaarten gestuurd engine-builder spel. Maar tegelijkertijd is het ook een worker placement. De kaarten hebben diverse eigenschappen die ertoe bijdragen dat je grondstoffen produceert. Dit kan gebeuren in je eigen speelbeurt, maar ook tijdens de beurt van je tegenspeler(s). Dit zorgt ervoor dat de downtime beperkt blijft. Dat is maar goed ook, want met 3 of 4 spelers ben je wel een tijdje bezig met dit spel. Uiteindelijk draait het er niet om wie de meeste grondstoffen heeft, maar wie er het meest efficiënt is omgegaan en daarmee de kaarten heeft bemachtigd die de meeste punten opleveren. (Enrico)

Penguin Airlines (Perro Loko Games)

2-8 spelers / 15-30 minuten / vanaf 8 jaar


Penguin Airlines is de luchtvaartmaatschappij die de geringste eisen stelt aan haar piloten. Daarmee is de setting voor dit party-spel wel duidelijk. De spelers worden paarsgewijs opgedeeld in groepjes. Binnen ieder groepje is één speler de verkeersleider die aanwijzingen moet geven, de ander - je raadt het al - moet deze als bemanningslid binnen een bepaalde tijd uitvoeren. Een goed uitgevoerde opdracht levert een tijdfiche op, welke handig kan zijn om later te gebruiken om extra tijd beschikbaar te hebben. Goed uitgevoerde opdrachten leveren punten op. Is het team erin geslaagd tijd over te houden, dan krijg je nog een bonus. Deze is vermoedelijk niet écht belangrijk, het gezamelijke plezier bij het zien van alle stuntelige acties is al een overwinning op zich. (Enrico)


Het spelbord is een groot instrumentenpaneel van een vliegtuig. De verkeersleider moet duidelijk maken welke schakelaars moeten worden omgehaald, hoe bepaalde schuifjes moeten worden verplaatst en welke knoppen moeten worden ingedrukt. En dat onder tijdsdruk. (Ronald)

Hickery Dickory / Die Stunde Der Maus (Plaid Hat Games / Asmodee)

1-4 spelers / 60 minuten / vanaf 10 jaar


In dit familiespel zijn de spelers muizen die in een koekoeksklok wonen. Ieder uur roept de koekoek de bewoners op om spullen te verzamelen. Wie dat het beste doet, zal beloond worden met heerlijke lekkernijen. De muizen spoeden zich op het uurwerk en proberen er op het juiste moment af te springen. Maar zijn er teveel muizen tegelijkertijd, dan wordt het dringen. Het spel heeft worker placement elementen en is tevens interactief. Het spelmateriaal ziet er prachtig uit: het spelbord is in de vorm van een koekoeksklok en het artwork is zeer sfeervol gemaakt. Let erop dat de Engelse en Duitse naam van dit spel totaal verschillend zijn. (Enrico)

Moesteiro (Huch!)

2-4 spelers / 30-60 minuten / vanaf 10 jaar


Als architect aan het einde van de 14e eeuw krijg je de opdracht om mee te werken aan de bouw van een Portugees klooster (moesteiro is oud Portugees voor monastery/klooster). Uiteraard wil je daarbij een indrukwekkender bijdrage leveren dan je collega’s. Iedere speelronde plaats je dobbelstenen en vervolgens worden de bijgehorende acties op volgorde uitgevoerd. Je verzamelt grondstoffen, gereedschappen, voedsel en natuurlijk moet er ook nog gebouwd worden aan het klooster. Er zijn opvallend veel mogelijkheden voor een spel met een bescheiden speelduur. Dit maakt mij nieuwsgierig. (Enrico)

Neotopia (Arcane Wonders / MEBO Games)

2-4 spelers / 30-60 minuten / vanaf 6 jaar


In Neotopia bouw je aan een futuristische pilotstad. Hierbij richt je je voornamelijk op energie, technologie, cultuur en voedselvoorziening. De stad is opgedeeld in 3 wijken en het is aan te raden om in iedere wijk gebouwen neer te zetten. Je krijgt voor de minst ontwikkelde wijk namelijk drie keer het aantal punten van de gebouwen, terwijl de andere wijken slechts één keer meetellen. Een goede combinatie van handmanagement van je kaarten en de plaats waar je de gebouwen neerzet, speelt een belangrijke rol in het spel. Hiermee kun je veel punten scoren. (Enrico)

EOS: Island of Angels (King Racoon Games)

2-5 spelers / 90-120 minuten / vanaf 12 jaar


De engelen die op het eiland EOS wonen beschermden ooit de wereld. Zij zijn echter versteend door demonen en nu wordt een expeditie opgezet om deze betovering ongedaan te maken. Om het eiland te bereiken heb je een goede crew nodig voor het schip. Al was het maar omdat de demonen je het leven zuur maken onderweg. Met behulp van engine builder en worker placement elementen zul je een balans moeten proberen te vinden tussen het versterken van je vechtkracht en de voortgang in het bereiken van het eiland. Eenmaal weer tot leven gewekte engelen zullen je gaan helpen in jouw missie om de betoveringen ongegaan te maken. (Enrico)

Among Cultists (Godot Games)
4-8 spelers / 45-90 minuten / vanaf 12 jaar

Een zogenaamd sociaal deductiespel, zoals bijvoorbeeld het spelletje Weerwolven. Among Cultists is gebaseerd op het bekende computerspel Among Us. Als speler behoor je aan de goede kant of de slechte kant. Slagen de goeden er gezamenlijk in om te winnen of weten de slechten dit te saboteren? De spelers verplaatsen zich in 10 rondes door een huis om boeken te verzamelen. In elke kamer kunnen kaarten worden achtergelaten. Zodra er 3 liggen, kunnen er boeken worden verzameld. Dan wordt er een van de kaarten getrokken om te kijken of dat slaagt. Maar wellicht hebben de slechten daar slechte kaarten achtergelaten. Als twee spelers elkaar (zonder getuigen) in een kamer ontmoeten, wordt er een hartslag kaart ongezien uitgewisseld. Spelers kunnen elkaars hartslag checken om te kijken of iemand nog leeft of inmiddels een geest is geworden. Er vallen tijdens het spel dus geen spelers uit. Er zal zeker veel aandacht naar dit spel gaan tijdens Spiel. Er is ook een uitbreiding, waarbij je je eigen foto’s aan het spelmateriaal kunt toevoegen. (Ronald)

MicroMacro Crime City Showdown (Edition Spielwiese)
1-4 spelers / 15-45 minuten / vanaf 12 jaar


Dit is alweer het vierde deel in de MicroMacro serie en daarmee tevens het laatste deel. Ook nu kun je weer 16 misdaden oplossen in een deel van de stad. En als je de drie voorgaande delen ook hebt, dan vormen de vier delen tezamen één grote stad, waarin een extra grote bonus misdaad opgelost kan worden. Meer van hetzelfde dus en dus echt iets voor de liefhebbers. (Ronald)

Wild Tiled West (Dire Wolf)
1-5 spelers / 45-90 minuten / vanaf 13 jaar

Dit is een spel a la Planet Unknown: iedere speler heeft zijn eigen spelbord, verdeeld in vakjes met bergen, vlak land en ruimte voor dorpen. Elke beurt kiest ieder een tegeltje op basis van gerolde dobbelstenen en legt deze aan. Daarmee kunnen weilanden met koeien worden gevormd, die punten kunnen opleveren, dorpjes kunnen worden volgebouwd voor punten, bijzondere gebouwen met inkomsten, eigenschappen of punten aan het eind van het spel en sheriffs en bandieten. Op vier momenten tijdens het spel worden de bandieten geteld. De speler met de minste bandieten krijgt pluspunten, de speler met de meeste bandieten krijgt strafpunten. Je kunt van de bandieten af komen, door deze met de sheriffs neer te schieten, maar dan moet je eerst kogels verzamelen. De neergeschoten bandieten leveren uiteindelijk nog extra punten op. Het spel speelt lekker vlot met leuke keuzemogelijkheden. Een aanrader. (Ronald)

The Warp (Jumping Turtle Games)
1-4 spelers / 90-180 minuten / vanaf 12 jaar

De Engelse en Franse versie zijn er al even, maar nu komt ook de Duitse er aan. Een groot zogenaamd 4X spel voor 1 tot 4 spelers en met een uitbreiding zelfs tot 6 spelers. Het spel bevat 16 verschillende alien-rassen, waaruit je er 2 mag kiezen om mee te spelen. En allemaal hebben ze flink sterke eigenschappen. Er zijn maar 2 grondstoffen: goud en energie, waar alles in het spel mee gedaan wordt. Gevechten zijn ook eenvoudig ingeregeld: je werpt zoveel dobbelstenen als het aantal troepen waarmee je aanvalt/verdedigt en vermenigvuldigt het resultaat met de hoogte van het terrein van je troepen (1-4). De hoogte van het terrein kun je tijdens het spel trouwens aanpassen. Zodra iemand een vastgesteld aantal overwinningspunten heeft gehaald, gaat de eindfase van het spel in. (Ronald)

Pirates of Maracaibo (dlp games)
1-4 spelers / 25-100 minuten / vanaf 12 jaar

Een zelfstandig spel in de setting van Maracaibo en wat toegankelijker. Elke speler begint met een schipbord (waar upgrades op worden gemarkeerd) en een schuilplaatsbord. Het spel duurt 3 tochten op het centrale bord, waarbij een nieuwe ronde begint, zodra Maracaibo wordt bereikt. Elke beurt varen de spelers 1 tot 3 velden en voeren vervolgens de acties ter plekke uit. Het spelbord wordt elk spel opnieuw opgebouwd uit kaarten die elk een variëteit aan acties hebben. Wie wordt de meest succesvolle piraat? (Ronald)

The Fox Experiment (Pandasaurus Games)
1-4 spelers / 60 minuten / vanaf 10 jaar

Elizabeth Hargrave (bekend van Wingspan) is nu overgestapt op vossen. Het spel duurt 5 rondes en in elke ronde kiezen de spelers om beurten een mannetjesvos, een vrouwtjesvos en een bonustegel. Deze vossen brengen nakomelingen voort op basis van hun eigenschappen. De nakomelingen werpen op basis daarvan diverse dobbelstenen met hele en halve symbolen. Daarmee probeer je zoveel mogelijk hele symbolen te maken, die je mag markeren op de nakomelingkaarten. Er zijn, zoals verwacht, doelkaarten die je probeert te bereiken en de sterkste eigenschap van elke vos levert punten op. Is de auteur er weer in geslaagd een topspel te maken? Eerst maar eens proberen. (Ronald)

The Cathedral of Orléans (dlp games)
2-4 spelers / 30 minuten / vanaf 8 jaar

Neem het bekroonde spel Orléans, maak er een coöperatieve versie van die geschikt is voor de familie en je hebt The Cathedral of Orléans. In 3 rondes moeten de spelers gezamenlijk de kathedraal weten te bouwen om gezamenlijk het spel te winnen. Elke beurt wordt er een fiche uit de zak getrokken, of eigenlijk, je moet kiezen uit welk van de 2 zakken je trekt. Daarna moet het fiche op de juiste kleur worden ingezet, net als bij het “grote” spel. De fiches activeren acties op het bord, zoals het verplaatsen over land of met de boot om goederen te verzamelen en te leveren. Zal deze versie net zo goed aanslaan als de grote broer? Het klinkt veel belovend. (Ronald)

ArcheOlogic (Ludonaute)
1-4 spelers / 45 minuten / vanaf 12 jaar

Elke speler probeert de juiste locatie te vinden van 4 grote en 2 kleine gebouwen op zijn eigen (geheime) spelbord. Om beurten stellen de spelers een vraag aan de Archeoscope (een soort draaischijf). De vraag is openbaar, het antwoord is alleen voor de speler. Elke vraag kost een bepaalde hoeveelheid “tijd” die op het spoor wordt bijgehouden. De speler die de minste tijd heeft verbruikt mag een vraag stellen. Er zitten 30 discs in het spel met 15 variaties. Daarnaast komen er online opgaven. Ook is er een app, die je los kunt spelen of kunt gebruiken om je bij het spel te assisteren. Als je van competitieve deductiespellen houdt, dan moet je deze zeker bekijken. (Ronald)

Footprints (Chilifox Games)
1-6 spelers / 30-60 minuten / vanaf 10 jaar

Het spel speelt zich af aan het einde van de ijstijd. Het ijs is aan het smelten en de mensen moeten de bergen in vluchten. Wie verzamelt de meeste punten tijdens deze reis? Het spelbord bestaat uit 7 losse tegels, die in aan elkaar worden gelegd. Elke speler krijgt een deck van 14 kaarten, waarmee het spel gespeeld gaat worden. Elke kaart wordt in het spel maar eenmaal gebruikt. Op de kaarten staan acties die je kunt uitvoeren. De kracht van deze acties kun je terugvinden op je spelerbord en kun je tijdens het spel vergroten. Elke kaart (behalve je leiderkaart) bevat twee verschillende acties en je zult voor elke kaart moeten beslissen welke van de twee acties je uitvoert. Zo reis je door de wereld en voert onderweg diverse acties uit. Het spel eindigt als een speler de bergen bereikt of door zijn kaarten heen is. (Ronald)

Zoo Tycoon: The Board Game (Treecer)
1-4 spelers / 120-180 minuten / vanaf 13 jaar

Na Ark Nova is er opnieuw een groot dierentuinspel. Dit keer gebaseerd op het computerspel. Het spel is gevuld met meer dan 230 animeeples (in 35 soorten) en meer dan 170 dierenverblijven. Het draait vooral om het managen van de dierentuin. Denk aan je bezoekers, denk aan de dieren en de educatie, maar vooral aan de financiën. Het regelboek heeft maar liefst 24 pagina’s. Kan dit spel op tegen Ark Nova of wellicht overtreft het deze zelfs. Dat gaan we uitvinden. (Ronald

Dungeons of Doria (Xploding 10 Games)
1-6 spelers / 120-240 minuten / vanaf 12 jaar

Samen met de andere spelers ga je de dungeon in om monsters te verslaan en schatten te vinden. Er is geen spelleider nodig. Met behulp van een actiepunt systeem voer je de verschillende acties uit. Vechten gaat simpelweg met dobbelstenen, maar je hebt uiteraard wel mogelijkheden om je held te verbeteren. Het spel lijkt allemaal erg soepel te spelen. Niet moeilijk doen, gewoon lekker monsters verslaan. Er zijn verschillende campagnes mogelijk, die allemaal losjes met elkaar verbonden zijn. Er zullen (als alles goed gaat) enkele Engelse exemplaren te koop zijn bij Spiel. (Ronald)

Planta Nubo (The Game Builders)
1-4 spelers / 30-120 minuten / vanaf 12 jaar

Dit is waarschijnlijk een van de zwaarste spellen op deze lijst qua moeilijkheidsgraad. Een van de auteurs is Uwe Rosenberg en dus trekt het direct mijn aandacht. Planto Nubo betekent in Esperanto een wolkentuin. Iedere speler bouwt op zijn boomtop aan een plantentuin. De planten produceren op hun beurt energie die wordt getransporteerd naar luchtschepen. Iedere speler heeft de beschikking over een tuinbot en 4 gereedschappen. Elke beurt plaatsen de spelers om beurten een van hun gereedschappen op een actiegrid met daarop blauwdrukken en plantenvelden. Een gereedschap moet altijd naast minstens een van de blauwdrukken liggen en datzelfde gereedschap mag daar nog niet aan grenzen. De plantenvelden zijn polyomino tegels die op de boomtop worden gelegd. De boomtop kent in eerste instantie een klein speelveld, maar dat kan worden vergroot. Rondom de boomtop verplaatst een energiedobbelsteen langs actieve velden. Daar wordt energie geleverd. Het aantal velden kan worden vergroot met meer actievelden, wat de mogelijkheden vergroot, maar waardoor er minder energie per veld beschikbaar komt. Het vierde gereedschap (dat overblijft) bepaalt welke bonusactie kan worden gedaan. Als de plantenvelden leeg zijn, dan kan daar bos overheen wordt geplant, waarmee de energiedobbelsteen opgehoogd kan worden. Zo hangen alle acties met elkaar samen. Een lekker complex spel, dat er prachtig uit ziet. (Ronald)

Tequila (Detestable Games)
1-4 spelers / 30-60 minuten / vanaf 12 jaar

Een roll & write spel over de productie van tequila. Elke speler beschikt over twee invulvellen en een klein spelbord. Elke ronde worden 2 dobbelstenen geworpen. Deze kunnen gebruikt worden voor grondstof-inkomsten of om te bouwen. Er zijn 2 soorten bouwacties: hekken en gebouwen. De hekken worden gebruikt om stukken land te omsluiten. Afhankelijk van het aantal dobbelstenen dat je voor deze actie gebruikt, mag je een aantal hekken plaatsen. Als je een stuk land geheel hebt omsloten en er is maar 1 huis in dat land, dan krijg je alle omsloten grondstoffen. Met grondstoffen kun je gebouwen bouwen. Deze hebben verschillende vormen en er moet wel plaats voor zijn. Als je grondstoffen overbouwt, dan krijg je deze. Sommige gebouwen moeten via een weg met elkaar zijn verbonden, om tot werking te komen. Je kunt grondstoffen ook op de markt verkopen voor punten en grondstoffen naar keuze. En tot slot gebruik je combinaties van grondstoffen om tequila te maken. Er zijn vier soorten tequila. Dit levert punten op en je scoort extra punten als je bonusvelden bereikt of vier soorten hebt geproduceerd. Uiteraard draait het om de meeste punten. (Ronald)

Evacuation (Delicious Games)
1-4 spelers / 60-150 minuten / vanaf 12 jaar

Evacuation is een stevig spel, waarin de spelers onze planeet gaan verlaten. Er moet een goed plekje op een nieuwe planeet worden gevonden. Daar moeten nieuwe productiefaciliteiten worden gemaakt en daar zijn grondstoffen voor nodig. Langzaam maar zeker worden de faciliteiten op de oude planeet ontmanteld. Wie heeft het als eerste voor elkaar? Als het niemand is gelukt na vier rondes, dan bepalen verzamelde punten de winnaar. Er komt een Nederlandse versie van bij uitgever Jumping Turtle Games. Het lijkt een flinke brain burner te zijn en dan zijn er ook nog eens diverse mogelijkheden de moeilijkheidsgraad te verhogen. Ik kijk uit naar de eerste ervaring. De auteur is o.a. bekend van Woodcraft en Underwater Cities, dus dan weet je wat je kunt verwachten. (Ronald)

Art Gallery (Piatnik)
2-6 spelers / 45-75 minuten / vanaf 10 jaar

In Art Gallery kopen de spelers in diverse veilingen schilderijkaarten en kunsttegels. Elke speler heeft een set actiekaart van 0 tot en met 8. Om beurten wordt een kaart gespeeld, waarmee door het museum moet worden gelopen. Bij het schilderij moet met een andere actiekaart in het geheim geboden worden op het schilderij. In de shop kan een actiekaart worden ingezet als geld om tegels te kopen. Er zijn tegels in de waarde van 1, 3, 5 en 7. Er kunnen meerdere tegels worden gekocht, maar van elke waarde mag in 1 beurt maar 1 tegel worden gekocht. De tegels tonen delen van schilderijen en leveren extra punten op als het bijbehorende schilderij ook in de verzameling van de speler zit. De geldkaarten worden vervolgens weer onder de spelers verdeeld, waarbij in volgorde van aankomst door de spelers een kaart gekozen mag worden. Pas als de spelers 4 keer aan de beurt geweest zijn, worden de locaties verwerkt: in de shop wordt gekocht en de schilderijen gaan naar de hoogste bieder. De actiekaart die de speler overhoudt, bepaalt wie er in de volgende ronde de startspeler wordt. Let vooral op de symbolen op de schilderijen: deze moeten een zo lang mogelijke rij vormen om veel punten op te leveren. Een lekker vlot en listig veilingspelletje met mooie afbeeldingen van echte kunst, die in het spelregelboek worden toegelicht. (Ronald)

Amritsar: The Golden Temple (Ludonova)
1-4 spelers / 60-120 minuten / vanaf 14 jaar

De gouden tempel van Amritsar wordt gedurende het spel gebouwd. In 3 periodes van elk 4 beurten verplaatsen de spelers hun olifant langs de rand van het bord. Waar de olifant eindigt wordt een groepje werkers gekozen en deze worden op een mancala-manier langs de volgende bouwplaatsen verdeeld. Waar de laatste werker wordt geplaatst kunnen acties worden gedaan. Als deze werker de juiste kleur heeft, dan kan zelfs een extra actie worden gedaan. De olifant vervoert de spullen die aan de bouw van de tempel worden gedoneerd. Waar de olifant wordt geplaatst is dus van groot belang. Iedere speler heeft een eigen spelbord, waarin veel zaken kunnen worden verbeterd, waardoor je acties meer effect hebben. 12 beurten lijkt weinig, maar doordat het aantal acties kan oplopen, heb je aan het eind van het spel vaak wat te veel acties. Dat lijkt niet goed voor de spanningsboog. Verder wisselt de startspeler niet tijdens het spel, wat van invloed zou kunnen zijn. Bij de bouw van de tempel draait het immers om een meerderhedenspel. Eerst maar eens uitproberen alvorens tot aanschaf over te gaan. (Ronald)

Lunar Rush (Dead Alive Games)
1-4 spelers / 45-75 minuten / vanaf 13 jaar

Op de maan zijn bijzondere grondstoffen gevonden. Er vindt dus een race plaats om deze te delven en weer op de Aarde te verkopen. Hoe eerder je dat doet, hoe meer geld (punten) dat oplevert. Er zijn diverse routes van en naar de maan, van langzaam tot snel. Hoe sneller, hoe minder vrachtruimte (2/5/9). Elke ronde begint met het bieden op eerste-keuze. Dat gebeurt met een biedkaartje met een waarde van 1 tot 5. Daarna worden de routes gekozen. Iedere speler kan 2 routes kiezen in een combinatie van routes van en naar de maan. Daarna vult iedereen zijn ruimteschepen die naar de maan gaan met goederen en/of astronauten. Vervolgens verplaatsen de ruimteschepen. De snelle schepen komen dezelfde beurt nog aan. Daarna gaan alle astronauten aan het werk op de maanbasis. Er moet gezorgd worden voor life support en energie, daarnaast kan de maanbasis worden uitgebreid en van upgrades worden voorzien. Tot slot moet er ook in de mijn worden gewerkt om de bijzondere grondstoffen binnen te halen. Vervolgens kunnen de ruimteschepen die naar de Aarde gaan worden gevuld (1/3/7). Nadat de ruimteschepen op de Aarde zijn aangekomen, kunnen de gedolven grondstoffen worden verkocht, wat een negatief gevolg heeft voor de prijs. En aangezien het gaat om geld verdienen, wil je natuurlijk een zo hoog mogelijke prijs. De astronauten die op de maan achterblijven moeten wel in leven blijven. Zorg dat je ze tijdig naar de Aarde stuurt als je ze niet kunt onderhouden. Elke overleden astronaut kost je namelijk 25 strafpunten. (Ronald)

Daarmee komt deze lijst tot een einde. We hebben 60 spellen kort uitgelicht in de hoop dat er wat interessants tussen zit. Het blijft lastig tussen de meer dan 1.000 nieuwe spellen de pareltjes te vinden. Er zullen vast bijzondere spellen zijn die we gemist hebben. Laat je dus vooral verrassen tijdens de beurs. Er zijn ook diverse spellen, die het niet tijdig gaan redden en soms zelfs alleen uitgeprobeerd kunnen worden.

De volgende titels spraken ons daarbij aan:

Overzicht van uitbreidingen

Er komen natuurlijk ook weer de nodige uitbreidingen uit. Het onderstaande lijstje poogt zeker niet compleet te zijn, maar geeft aan naar welke uitbreidingen onze aandacht uit gaat.

Verwachte toppers

Voorkeuren van Enrico

Enrico is vooral een liefhebber van de zogenaamde Eurogames. Daarbij blijft de speelduur beperkt tot ongeveer anderhalf uur, zodat er wel enige diepgang mogelijk is maar het geen verhaal zonder einde gaat worden. Strategie is gewenst, maar een zekere factor geluk is geen probleem. Het zal je dan ook niet verbazen dat je veel van dit type spellen in zijn lijstje ziet staan. Voor de afwisseling zijn ook kortere spellen en kaartspellen erg welkom.


Voorkeuren van Ronald

Ronald heeft een brede smaak aan spelstijlen, van lang tot kort en van diepgaand tot eenvoudig. Zijn lijstje met titels voor Spiel zal een voorkeur hebben voor de wat kortere spellen met voldoende pit en de spellen met nieuwe of verrassende elementen.


Voorkeuren van Saskia

Saskia houdt van variatie. Als een spel haar boeit, mag het best 5 uur duren. Haar lijstje voor Spiel bevat sologames, coöps en competitieve spellen. Ze speelt graag innovatieve spellen en vindt vormgeving belangrijk.


In deze lijstjes proberen we te voorspellen welke spellen het goed zullen doen tijdens Spiel. Welke spellen krijgen de meeste "buzz"? Er is niet veel mogelijkheid meer om dat te achterhalen. Eigenlijk alleen de Fairplay Spielescouts houden nog een lijst bij, maar het aantal stemmen neemt behoorlijk af. De lijstjes geven dus niet altijd onze persoonlijke favorieten weer, maar vooral wat wij verwachten dat de toppers van de beurs zullen zijn.

Enrico

Ronald

Saskia